'Aμεση Δημοκρατία Τώρα!

http://real-democracy.gr/el





Ψήφισμα λαϊκής συνέλευσης Πλατείας Συντάγματος

Εδώ και πολύ καιρό παίρνονται αποφάσεις για εμάς χωρίς εμάς.

Πρόβα, ή Ψευδαίσθηση 'Αμεσης Δημοκρατίας;

Από την εξέγερση των «αγανακτισμένων» στην επανάσταση των συνειδητοποιημένων.

Γράφει ο Κώστας Λάμπος

ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΟΥΜΑΝΙΣΜΟ

Ζούμε αναμφίβολα στη χαραυγή μιάς νέας κοσμογονίας. Ζούμε στην απαρχή του αυτοπροσδιορισμού των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού. Ζούμε το γλυκοχάραμα ενός καλύτερου κόσμου. Του κόσμου της Νέας Ελευθερίας του Ανθρώπου.

Τα νερά της εγκυμονούσης ιστορίας έσπασαν και οι ‘απολίτικοι’, οι ‘αδιάφοροι’, οι ‘τεμπέληδες’, οι εκτός των κομματικών τειχών, οι μόνοι αδιάφθοροι ξεχύνονται ‘αγανακτισμένοι’ καθημερινά με όλο και μεγαλύτερη ορμή, σαν ένα ανθρώπινο τσουνάμι, στις πλατείες των πόλεων και φωνάζουν ‘Ελευθερία’, Πραγματική Δημοκρατία Τώρα’. Και μόνο αυτό το ‘ξύπνημα’ στάθηκε ικανό για να πέσουν τα πρώτα πανίσχυρα αυταρχικά καθεστώτα. Η αρχή έγινε και ο αγώνας συνεχίζεται στην ιαχή του Τσε: Hasta laVictoria siebre, μέχρι να πέσουν όλα τα καταπιεστικά και εκμεταλλευτικά καθεστώτα και συστήματα.

Η βίαιη νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, αφού κατάφερε, με τη βοήθεια της άρχουσας σοβιετικής νομενκλατούρας, υπό την ηγεσία του Γκορμπατσόφ και του Γιέλτσιν, να θαμπώσει τους λαούς της Σοβιετικής Ένωσης, και μέσω των λεγόμενων «πορτοκαλί επαναστάσεων» που σχεδιάστηκαν στα εργαστήρια των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, ιδεολογικοποιήθηκαν στα διάφορα Χάρβαρντ και υποστηρίχτηκαν με εκατομμύρια δολάρια, να τους οδηγήσει στο δυτικό καπιταλιστικό παράδεισο, προχώρησε δυναμικά στην αναδιάταξη του κόσμου για τον απόλυτο έλεγχο της Ευρασίας και του πλανήτη και με απώτερο στόχο την επιβολή της παγκόσμιας ηγεμονίας του αμερικανισμού[1]. Οι πόλεμοι του αμερικανισμού με τις ευλογίες του ΟΗΕ, με τη βοήθεια του ΝΑΤΟ και των «πρόθυμων συμμάχων» της λεγόμενης «Ευρωπαϊκής Ένωσης» εναντίον του Ιράκ, του Αφγανιστάν, η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και ο απάνθρωπος βομβαρδισμός της Σερβίας, σε συνδυασμό με τη συνεχώς εντεινόμενη πίεση πάνω στα μουσουλμανικά καθεστώτα της Μέσης και της Άπω Ανατολής για ακόμα μεγαλύτερη υποταγή στα σχέδια του αμερικανισμού είχε ως συνέπεια την εμφάνιση της φανατικής ιδεολογίας του Ισλάμ από τη μια μεριά και την αύξηση της κοινωνικής δυσαρέσκειας από την άλλη, με κοινό αίτημα την ανατροπή των αντιδραστικών-υποτακτικών καθεστώτων προς μια ‘δημοκρατική’ και αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση.

Η φανερή ήττα, ίσως και η κρυφή συνθηκολόγηση της στρατηγικής του φανατικού Ισλάμ που λειτουργούσε ως άμεσο ή έμμεσο στήριγμα για τα αντιδραστικά καθεστώτα, αλλά και για τους δοκιμαζόμενους αραβικούς λαούς, άνοιξε προφανώς το δρόμο στον αμερικανισμό για την επιθυμητή καθεστωτική αλλαγή. Φαίνεται όμως πως δεν εκτιμήθηκε σωστά η αντίδραση των αραβικών λαών, ως συνέπεια της αίσθησης πως έμειναν προδομένοι και ανυπεράσπιστοι και συνεπώς το μόνο που θα μπορούσε να τους σώσει ήταν η δική τους αυτενεργή παρουσία στο κοινωνικό γίγνεσθαι με στόχο την ανατροπή των αντιδραστικών, αυταρχικών και ξενόδουλων καθεστώτων τους και την δημοκρατική μετεξέλιξη των κοινωνιών τους. Μέσα σε αυτό το κλίμα ξεκαθάρισαν σταδιακά, όσο αντικειμενικά είναι αυτό δυνατό στα πλαίσια ολιγαρχικών-θεοκρατικών καθεστώτων, τα κοινωνικά μέτωπα, πράγμα που οδήγησε στη διαφοροποίηση των ταξικών-κοινωνικών συνειδήσεων και στη σταδιακή διαμόρφωση ενός συγκρουσιακού κλίματος, που περίμενε την αφορμή, το προσάναμμα, για να ανάψει η φλόγα της εξέγερσης.

Στην Τυνησία «η αυτοκτονία ενός άνεργου πτυχιούχου, του Muhammad Bouazizi, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την κατάσχεση των λαχανικών που πουλούσε, αναμίχθηκε με την οικονομική μιζέρια και το θυμό για την κτηνωδία και τη διαφθορά του καθεστώτος. Το αποτέλεσμα ήταν να ξεσπάσουν μαζικές διαδηλώσεις. Το καθεστώς αντέδρασε αρχικά με καταστολή. Όταν αυτό απέτυχε, προσπάθησε κάνοντας παραχωρήσεις. Όταν και αυτές απέτυχαν, ο Ben Ali υποσχέθηκε να παραιτηθεί το 2014. Μια ημέρα αργότερα, παραιτήθηκε και εγκατέλειψε τη χώρα. Η εξέγερση από τα κάτω διέσπασε τις δυνάμεις του καθεστώτος. Η κρίσιμη καμπή επήλθε όταν η Γενική Ομοσπονδία Εργατών της Τυνησίας (UGTT), μέχρι τότε ενσωματωμένη στους μηχανισμούς του καθεστώτος, διέρρηξε τους δεσμούς της με το καθεστώς συμμετέχοντας στις διαδηλώσεις, διοργάνωσε τον αποκλεισμό του υπουργείου Εσωτερικών και προκήρυξε γενική απεργία. Για να διαφυλαχθεί η υπάρχουσα δομή της εξουσίας, ο Ben Ali έπρεπε να θυσιαστεί»[2]. Και πράγματι ‘θυσιάστηκε’, εγκαταλείποντας την Τυνησία προς κάποιο ασφαλές παραδεισένιο καταφύγιο που του εξασφάλισαν οι προστάτες του.

Η φλόγα μεταφέρεται από την Τυνησία στην Αίγυπτο. Οι Αιγύπτιοι που την τελευταία δεκαετία κλιμακώνουν σταθερά τους αγώνες τους για δημοκρατία, για απασχόληση και για καλύτερες συνθήκες εργασίας συγκεντρώνονται στην Πλατεία Ταχρίρ και απαιτούν να φύγει ο Μουμπάρακ, να αλλάξει το καθεστώς, να ψηφιστεί καινούργιο σύνταγμα που θα εγγυάται τις δημοκρατικές ελευθερίες, να καταπολεμηθεί η διαφθορά και μια σειρά άλλων αιτημάτων. Το καθεστώς Μουμπάρακ αντέδρασε δυναμικά και προσφέρει στην εξέγερση εκατοντάδες νεκρούς, με αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που αυτός και κάθε ανόητος δυνάστης φαντάζεται. Η εξέγερση φουντώνει ακόμα περισσότερο και περνάει στους χώρους παραγωγής, οπότε οι κινητοποιήσεις άρχισαν να ξαπλώνονται με μαζικές απεργίες στις ιδιωτικές και στις κρατικές βιομηχανίες, πολλές από τις οποίες ήταν ιδιαίτερα ριζοσπαστικές, φτάνοντας μέχρι το σημείο της εκδίωξης των διευθυντών από τα εργοστάσια και την κατάληψης τους από τους εργάτες[3]. Αυτή η εξέλιξη έβαζε τις βάσεις για ένα αγώνα για την «πραγματική δημοκρατία», η οποία προφανώς βρίσκεται πέρα από την αστική δημοκρατία και τον καπιταλισμό, γεγονός που έπεισε το στρατό (και τους υποβολείς του) να παρέμβει, να στείλει τον Μουμπάρακ διακοπές διαρκείας και να αναλάβει να σώσει το σύστημα εξουσίας με τη βοήθεια των αμερικάνων, τις ευλογίες του Ισραήλ και τη συμμετοχή των «αδερφών Μουσουλμάνων» στις διαπραγματεύσεις, με την κοινωνία, φυσικά, και πάλι στο περιθώριο της εξουσίας.

Ακολούθησαν η Υεμένη, η Συρία, η Λιβύη και η δυναμική ανάμειξη του ΝΑΤΟϊκού παράγοντα με την έγκριση του ΟΗΕ και τη ‘χορηγία’ του αφροαμερικανού Μπάρακ Χουσείν Ομπάμα, που λοξοκοιτάζει προς το Ιράν, υποτίθεται για τη ‘σωτηρία των λαών και της δημοκρατίας’. Έτσι κλείνει ο πρώτος κύκλος των λαϊκών κινητοποιήσεων, προφανώς γιατί στους άραβες που ζουν για εκατονταετίες υπό αυταρχικά καθεστώτα, η κοινωνική αλλαγή περιορίζεται σε πολιτική αλλαγή και ακόμα πιο στενότερα σε αλλαγή του κεντρικού προσώπου της ταξικής εξουσίας. Όμως ακόμα και αυτό το λίγο να είναι το κέρδος από την εξέγερση και τη θυσία τόσων ανθρώπων, ένα είναι βέβαιο πως τίποτα πιά δεν θα είναι όπως ήταν χτες και πως η μνήμες αυτού του αγώνα θα τροφοδοτήσουν τους επόμενους, που είναι βέβαιο ότι θα είναι σε ένα ανώτερο επίπεδο με αντισυστημικά-αντικαπιταλιστικά χαρακτηριστικά και με μια συγκεκριμένη αντίληψη πως πραγματική δημοκρατία σημαίνει ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.

Στα μέσα Μάη η φλόγα περνάει τη Μεσόγειο και αρχίζει από την Puerta del Sol της Μαδρίτης την ευρωπαϊκή της πορεία. Εδώ τα πράγματα είναι πιο καθαρά και η εξέγερση των Indignados (αγανακτισμένων), παίρνει διαστάσεις αμφισβήτησης και καταγγελίας του οικονομικοκοινωνικοπολιτικού συστήματος διαπλοκής μεταξύ των κυρίαρχων οικονομικών δυνάμεων και των πολιτικών κομμάτων εξουσίας. Δύο είναι οι «βασικοί συνένοχοι» που μας αγανάκτησαν και βγήκαμε στους δημόσιους δρόμους και στις δημόσιες πλατείες και αυτοί είναι, όπως δηλώνει κατηγορηματικά, ένα από τους αγανακτισμένους, ο Φάμπιο Γκαντάρα, «οι πολιτικοί, οι υποτιθέμενοι εκπρόσωποί μας που δρουν σε συνάρτηση με τις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις και οι οικονομικές δυνάμεις που μέσω των μεγάλων κομμάτων επιβάλλουν ένα πλαίσιο απορρύθμισης και κερδοσκοπίας…»[4].

Είναι προφανές πως οι αγανακτισμένοι από την μπόχα των κομματικών, των οργανωμένων αντικοινωνικών και των απαξιωτικών χώρων ιδιώτευσης και ιδιωτίας, αποφάσισαν να ξαναποκτήσουν το Δημόσιο Χώρο, την Αγορά και την Εκκλησία του Δήμου για να καλλιεργήσουν το Λόγο, να αναπτύξουν το Διάλογο, να επεξεργαστούν τα Δημόσια ζητήματα, να αναζητήσουν τις εναλλακτικές λύσεις, να πάρουν αμεσοδημοκρατικά τις αποφάσεις τους και μέσα από τη συλλογική δημιουργική πράξη να επιδιώξουν τις προσφορότερες λύσεις για το κοινωνικό σύνολο. Έτσι δείχνουν τουλάχιστο οι πρώτες διακηρύξεις τους.

Το κοινωνικό στίγμα της εξέγερσης των ‘αγανακτισμένων’ βγαίνει από τις παρακάτω θέσεις[5]:

· Η αντιπροσωπευτική Δημοκρατία, «την αποκαλούν δημοκρατία αλλά δεν είναι».

· Οι βουλευτές της «δεν μας εκπροσωπούν…μην τους ψηφίζετε».

· «Δεν είμαστε εμπορεύματα στα χέρια των πολιτικών και των τραπεζών».

· «Οι Λαοί πάνω από τα κέρδη».

· «Δεν φοβόμαστε» τη συστημική βία και τους κατασταλτικούς μηχανισμούς.

· Είμαστε η κοινωνία και «Δεν ταυτιζόμαστε με κανένα κόμμα».

· «Φτάνει πιά με τα ψέματα και τη διαφθορά».

· «Δεν θέλουμε την υποστήριξη των κομμάτων και των συνδικάτων».

· «Το κίνημά μας είναι ειρηνικό. Αυτό που επιδιώκουμε είναι να αφυπνίσουμε την κοινωνική συνείδηση».

· «Εμείς απλώς ξεκινήσαμε το κίνημα. Τώρα είναι στα χέρια των πολιτών να οργανωθούν».

· «Σεβασμός-Αξιοπρέπεια».

· «Λαοί της Ευρώπης εξεγερθείτε…», αλλά,

· «Κάντε ησυχία για να μην ξυπνήσουν οι Έλληνες».

Αυτά σαν πρώτες θέσεις, γιατί με την πορεία των γεγονότων ωριμάζει και ενεργοποιείται η ιδέα για τη σύνταξη ενός μανιφέστου που παραμένει ανοιχτό για συνεχή συμπλήρωση και βελτίωση.

Παρατηρώντας την πορεία των εξεγέρσεων των ‘αγανακτισμένων’, διακρίνουμε, μέχρι τώρα δύο φάσεις, ή δύο κατηγορίες. Την αραβική που περιορίζετε, με την αμφισβήτηση και την ανατροπή των αυταρχικών καθεστώτων, σε μια πολιτική αλλαγή και την ευρωπαϊκή που προχωράει στην αμφισβήτηση του κοινωνικοοικονομικού συστήματος. Όμως στις κοινωνικές εξεγέρσεις το «τι δεν θέλουμε» δεν είναι αρκετό για να δικαιωθούν. Είναι αναγκαίο να ξέρουν και το «τι θέλουμε», γιατί διαφορετικά κάποιοι άλλοι, που ξέρουν τι θέλουν, όπως συμβαίνει με τις ντόπιες ολιγαρχίες στον αραβικό κόσμο, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και με τους προστάτες τους αμερικάνους, θα χειραγωγήσουν τις εξεγέρσεις

Η σωστή αξιοποίηση του δημόσιου χώρου θα βοηθήσει στο ξεκαθάρισμα τόσο του «τι δεν θέλουμε», όσο και κύρια του «τι θέλουμε». Η Ισπανική κοινωνία κουβαλάει μεγάλη εμπειρία τόσο για το τι θέλουμε όσο και για το πώς δεν θα το ξαναχάσουμε μέσα από τα χέρια μας.

Στο σύνθημα των Indignados «Λαοί της Ευρώπης εξεγερθείτε…», απάντησε ο λαός της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και πολλών άλλων πόλεων με το σοφιστικέ σύνθημα «Ξυπνήσαμε. Τι ώρα είναι; Ώρα να φύγουν»». Ποιοι να φύγουν; Οι κλέφτες, και το Μνημόνιο απαντούν επαναλαμβάνοντας το σύνθημα του Πολυτεχνείου «Ψωμί, παιδεία, ελευθερία» και τραγουδώντας κατά διαστήματα τον Εθνικό Ύμνο. Κάποιοι προχωρούν παραπέρα με το σύνθημα «μας κλέβετε τα όνειρα, σας κλέβουμε τον ύπνο. Μόνο μας χρέος μας να σας διώξουμε»[6]. Από μια πρώτη προσέγγιση θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι δεν πρόκειται για εξέγερση συνειδητοποιημένων, αλλά για μια διαμαρτυρία απολίτικων αγανακτισμένων. Υποστηρίζεται η άποψη πως το φτωχό, και χωρίς καμιά αναφορά στο κοινωνικοοικονομικό σύστημα και στο μέλλον, συνθηματολόγιο των «αγανακτισμένων» δείχνει το αυθόρμητο της εξέγερσής τους. Θα μπορούσε να είναι κι’ έτσι. Στο μεταξύ όλο και περισσότεροι συγκεντρώνονται στην πλατεία Συντάγματος, όπου αρχίζουν και κάποιες συνελεύσεις όχι μόνο για την αντιμετώπιση πρακτικών ζητημάτων όπως η περιφρούρηση της συγκέντρωσης, η καθαριότητα κλπ., αλλά και για την επεξεργασία θέσεων και τη λήψη αποφάσεων για την τακτική που θα ακολουθήσουν. Σύντομα λοιπόν θα δούμε τι θα προκύψει και ποιους στόχους θα βάλει αυτή η διαμαρτυρία, από τους οποίους και θα εξαρτηθεί το που θα πάει και πόσο θα αντέξει. Προς το παρόν παραμένει ανοιχτό τόσο το να μετεξελιχθούν από αγανακτισμένοι σε απογοητευμένους και να διαλυθούν, όσο και να αναβαθμιστούν σε συνειδητοποιημένους εξεγερμένους, ικανούς να ταρακουνήσουν συθέμελα τον ελληνικό πλιατσικοκαπιταλισμό και να διεκδικήσουν ένα καλύτερο κόσμο. Όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για την Ευρώπη και τον πλανήτη ολόκληρο, πράγμα που θα έθετε στις σωστές ευρωπαϊκές και οικουμενικές διαστάσεις του το πρόβλημα της Ελλάδας, ως πρόβλημα αντιδραστικού προσανατολισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως πρόβλημα της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και της αμερικανικής ηγεμονίας και σε τελική ανάλυση ως πρόβλημα του παρακμασμένου καπιταλισμού που εξελίσσεται σε απειλή για την ανθρωπότητα. Κάθε άλλη εκδοχή θα οδηγούσε σε λύσεις εκτόνωσης και συνεπώς σε μια καινούργια ήττα, για την οποία διεξάγεται ένας υπόγειος αγώνας χειραγώγησης, υπονόμευσης, ακόμα και συκοφάντησης[7] με στόχο, φυσικά, τη διάλυση της εξέγερσης.

Υπάρχει μια συγκεκριμένη πραγματικότητα, αυτή που σπρώχνει τις δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού στο περιθώριο της κοινωνίας και οδηγεί την Ανθρωπότητα στην καπιταλιστική βαρβαρότητα. Η πραγματικότητα που βγάζει εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους στην ανεργία, επειδή βάζει τα κέρδη πάνω από τους ανθρώπους και κατά συνέπεια βγάζει τις κοινωνίες στους δρόμους και στις πλατείες. Όπως υπάρχουν και πολλές δυνάμεις τα συμφέροντα των οποίων ταυτίζονται με τη διατήρηση της εξουσίας του κεφάλαιου πάνω στην Εργασία και πάνω στην κοινωνία-ανθρωπότητα που «θέλουν την ησυχία τους».

Υπάρχει όμως και μια ζωντανή ιστορική πραγματικότητα που λέει πως όσο υπάρχει ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής, θα υπάρχει ανισότητα στην κατανομή του πλούτου και συνεπώς όσο θα υπάρχει ανισοκατανομή του πλούτου θα υπάρχει η βία, ή αδικία, η καταστροφή της Φύσης, ο φασισμός, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός, ο ρατσισμός, η αλλοτρίωση και ο πόλεμος. Συμπερασματικά όσο θα υπάρχει κεφάλαιο με την έννοια της εξουσίας των λίγων πάνω στους πολλούς, τόσο η ανθρωπότητα θα σπρώχνεται στην καπιταλιστική βαρβαρότητα. «Πρέπει, να λάβουμε υπόψη την απειλή του καπιταλισμού όπως αυτός εκφράζεται σήμερα. Η νεολαία πρέπει να αντιληφθεί την αναγκαιότητα που υπάρχει ν’ αντισταθεί ενάντια στη φτώχεια, την εκμετάλλευση και την περιφρόνηση των εργαζομένων από τους έχοντες. Τέλος, υπάρχει μία ακόμα αμφισβήτηση: η επιδείνωση του πλανήτη μας. Αν δεν λάβουμε δραστικά μέτρα, σε 50 χρόνια μπορεί να μην είναι βιώσιμος για τον άνθρωπο», προτρέπει ο 93χρονος αντιφασίστας Στεφάν Εσέλ[8]. Αυτές οι εξεγέρσεις δεν είναι παρά οι προσπάθειες της ανθρωπότητας να ανακόψει αυτήν την πορεία προς την καπιταλιστική βαρβαρότητα. Αυτές οι εξεγέρσεις δεν είναι παρά η ελπίδα να μπούμε στο δρόμο που οδηγεί στην «Πραγματική Δημοκρατία Τώρα» (Democracia Real Ya ).
Αυτές οι εξεγέρσεις, όμως δεν πρέπει να εγκλωβιστούν σε ψευδαισθήσεις. Αντίθετα οφείλουν να δουν και να δράσουν με ρεαλισμό, που σημαίνει πως πραγματική δημοκρατία και καπιταλισμός είναι ασυμβίβαστες έννοιες και καταστάσεις και κατά συνέπεια αγώνας για την πραγματική δημοκρατία, σημαίνει αγώνας για την κατάργηση του καπιταλισμού σε όλες τις πιθανές και απίθανες μορφές του και την εγκαθίδρυση της ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ και της ΑΤΑΞΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ. Όλα τα άλλα είναι γιατροσόφια που βολεύουν τους εξουσιαστές και τους υποψήφιους εξουσιαστές. Για τις δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, που πρέπει να ενταχθούν σύσσωμες σ’ αυτό τον αγώνα, το πραγματικό σύνθημα αυτής της εξέγερσης πρέπει να μετεξελιχθεί σε «Άμεση Δημοκρατία Τώρα για την Αταξική Κοινωνία».



--------------------------------------------------------------------------------

[1] Αναλυτικά βλέπε, Λάμπος Κώστας, Αμερικανισμός και Παγκοσμιοποίηση. Οικονομία του Φόβου και της Παρακμής, ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ, Αθήνα 2009.

[2] Τυνησία: Το νόημα της εξέγερσης, στο: http://www.aformi.gr/2011/02

[3] Βλέπε σχετικά: Οι «indignados» και το Σύνταγμα ως η φάρσα της πλατείας Ταχρίρ, στο: http://www.aformi.gr/2011/05.

[4] Βλέπε Βεργολιά Μαργαρίτα, Democracia Real Ya, (Πραγματική Δημοκρατία Τώρα), στο: Strategist, τεύχος 31/28.05.2011, Ένθετο στην εφημερίδα Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ, 28.Μαϊου 2011, σελ. 6.

[5] Ό. π., σελ. 5-8.

[6] Βλέπε, Ημέρα ‘Ευρωπαϊκής Επανάστασης», στο: http://tvxs.gr/news (29.05.2011)

[7] Κάποιοι άρχισαν ήδη τις «αποκαλύψεις» πως ο εμπνευστής αυτής της εξέγερσης είναι ο πρώην διπλωμάτης, Στεφάν Εσέλ, το βιβλίο του οποίου «Αγανακτήστε!» («Ιndignez-vous!»), σπρώχνει τάχα τη νεολαία στο να υιοθετήσει την πολιτική για μια παγκόσμια διακυβέρνηση που προωθεί ο σκληρός πυρήνας της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης, βλέπε λ. χ. Τί κρύβεται πίσω από την κίνηση των αγανακτισμένων; στο: http://filonohpontou.wordpress.com/2011/05/26

[8] Εσέλ Στεφάν, Νέοι και Νέες εξοργιστείτε. Εξεγερθείτε, στο: http://www.tvxs.gr/news (14.02.2010).



Κώστας Λάμπος,   http://www.infonewhumanism.blogspot.com/,   prodial21@gmail.com

H βεβαιωμένη αλαζονεία του ηγέτη

Παραθέτω για δεύτερη φορά το απόσπασμα από το βιβλίο του Δημήτρη Μπουραντά '''Ολα σου τα'μαθα, μα ξέχασα μια λέξη'', σχετικά με την αλαζονεία του ηγέτη, γιατί έχουμε πλήρη επιβεβαίωση του κανόνα, με όλα οσα συμβαίνουν στις μέρες μας.

Tο Demokratur θα μπεί από εδώ και στο εξής σε μαύρο χρώμα.

«Η αλαζονεία αποτελεί µία χρόνια ψυχοπαθολογική κατάσταση, κατά την οποία το άτομο αισθάνεται υπερβολική ανάγκη για δύναμη και δόξα, ταυτόχρονα µε υπερβολική αυτοπεποίθηση, αυταρέσκεια, αυτοθαυμασμό και αίσθηση μοναδικότητας. Η έννοια της αλαζονείας συνδέεται αρκετά άμεσα µε την έννοια του αρνητικού ναρκισσισμού, που συνίσταται σε μια κατάσταση "εγωπάθειας" µε σημαντικές αρνητικές συνέπειες στη συμπεριφορά και στις επιδόσεις του ηγέτη. Η αλαζονεία ως ψυχολογικό χαρακτηριστικό και αρνητική συμπεριφορά ενισχύεται µέσω των επιτυχιών, της αναγνώρισης και της δύναμης που αποκτούν οι ηγέτες στα τελευταία στάδια της καριέρας τους. Η μεγάλη επιτυχία κάνει πολλούς να αισθάνονται δυνατοί, αλάνθαστοι, ακατανίκητοι και να πιστεύουν ότι έχουν γίνει "μικροί θεοί". Οι αρνητικές συμπεριφορές της αλαζονείας είναι τόσο πολλές και σημαντικές, που οδηγούν και επιτυχημένους ηγέτες σε πλήρη εκτροχιασμό και αποτυχία. Μεταξύ αυτών, μερικές συνήθεις και επικίνδυνες συμπεριφορές που αξίζει να ερευνήσουμε στο CLI (Circle of the Lost Ideas) είναι οι παρακάτω:
»Καταρχήν, το όραμα για τον αλαζόνα ηγέτη αποτελεί ουσιαστικά προέκταση των ατομικών του αναγκών και εκφράζει τη μεγάλη ιδέα που έχει για τον εαυτό του. Αυτό πρακτικά δημιουργεί δύο σημαντικά προβλήματα. Πρώτον, πολλά οράματα είναι ουτοπικά, µη ρεαλιστικά, διότι εκφράζουν την υπέρμετρη φιλοδοξία και τις προσωπικές ανάγκες του ηγέτη και όχι αυτές του οργανισμού, της κοινωνίας, των εργαζομένων και των υπόλοιπων ομάδων ενδιαφερομένων. Ο ηγέτη ς αγνοεί ή υποτιμά τις δυσκολίες και τους περιορισμούς, δεν υπολογίζει τους απαιτούμενους πόρους και θυσίες για την υλοποίηση του οράματός του. Όταν γίνεται φανερή η αδυναμία υλοποίησης αυτού του οράματος, συνήθως δε δέχεται το λάθος του και επιμένει παρά τις αρνητικές συνέπειες που θα έχει για τον οργανισμό ή την κοινωνία. Το δεύτερο σχετικό πρόβλημα αφορά την πύρρειο νίκη του ηγέτη. Η μεγάλη ιδέα που έχει για τον εαυτό του τον οδηγεί να επιδιώκει τέτοιους στόχους και οράματα, η υλοποίηση των οποίων κοστίζει τόσο πολύ σε πόρους και θυσίες, µε αποτέλεσμα να υπάρχουν καταστροφικές συνέπειες.

»Οι αλαζόνες ηγέτες συνήθως δεν ενδιαφέρονται παρά µόνο για τους εαυτούς τους. Αδιαφορούν για τις ανάγκες των ανθρώπων τους, τους εκμεταλλεύονται, τους βλέπουν και τους μεταχειρίζονται σαν υπηρέτες τους.
Αυτό το επιτυγχάνουν χειραγωγώντας και συμπαρασύροντας τους ανθρώπους, χρησιμοποιώντας το χάρισμα της διαπροσωπικής επικοινωνίας και του λόγου. Μεγαλοποιούν το όραμά τους, δημιουργούν υπέρμετρες προσδοκίες και πείθουν ότι κάτι τέτοιο είναι ρεαλιστικό. Περιαυτολογούν υπερβολικά και μεγαλοποιούν την εικόνα τους και τις "αρετές" τους, δημιουργούν την ψευδαίσθηση για τη δυνατότητα χειρισμού της κατάστασης, ενώ στην πραγματικότητα είναι εκτός ελέγχου. Κερδίζουν τη δέσμευση και τη διάθεση των ανθρώπων να υλοποιήσουν το έργο, αποκρύπτοντάς τους όμως τις αρνητικές πληροφορίες και κοινοποιώντας τους µόνο τις θετικές. Χρησιμοποιούν θετικές, εύθυμες και ευχάριστες εκφράσεις, ώστε ν' αποσπάσουν την προσοχή των άλλων από τα αρνητικά γεγονότα ή πληροφορίες. Χρησιμοποιούν τεχνικές ικανοποίησης των στερεοτύπων, κολακείες και θεατρικά τεχνάσματα για τη χειραγώγηση του ακροατηρίου τους.

» Έχουν την αίσθηση ότι τα ξέρουν όλα, πάντα αυτοί έχουν δίκιο και ποτέ δε φταίνε οι ίδιοι για τις αποτυχίες. Δεν ακούν τους άλλους, δε μαθαίνουν από τα λάθη και τις αποτυχίες, δεν τους αρέσουν οι συμβουλές και οι διαφωνίες. Θίγονται, θυμώνουν και γίνονται επιθετικοί όταν τους κάνουν κριτική. Θέλουν συνεργάτες που να τους λένε πάντα "ναι" (yes men) και να τους θαυμάζουν. Υποτιμούν και αγνοούν τους περιορισμούς, τις δυσκολίες και τις ατέλειές τους, καθώς αισθάνονται ακατανίκητοι. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να λαμβάνουν αποφάσεις που δε στηρίζονται σε αξιόπιστες πληροφορίες και ορθολογική ανάλυση. Ουσιαστικά, χάνουν την επαφή µε την πραγματικότητα, ζουν σε γυάλινους πύργους και δε συνειδητοποιούν τους κινδύνους. Έτσι, οδηγούνται σε επικίνδυνες αποφάσεις και παράτολμα έργα, που μπορεί να συνεπάγονται ανεπανόρθωτες συμφορές.

»Τέτοιοι ηγέτες έχουν απολυταρχικό στιλ διακυβέρνησης. Ακόμη και όταν ζητούν τη συμμετοχή, το κάνουν για τυπικούς λόγους ή για εντυπωσιασμό. Αρκετές φορές θεωρούν τον εαυτό τους υπεράνω των κανόνων, τους οποίους συστηματικά αγνοούν, παραβαίνουν ή και αλλάζουν, ώστε να είναι συμβατοί µε την προσωπικότητά τους, τις ανάγκες και τις επιδιώξεις τους. Εμπιστεύονται, ανταμείβουν και ευνοούν ανθρώπους που πάντα "συμφωνούν" μαζί τους, που τους θαυμάζουν, τους δοξάζουν, τους υπηρετούν και τους υποστηρίζουν. Οι ηγέτες αυτοί δε διαθέτουν αυτοεπίγνωση, δεν εκφράζουν τα συναισθήματά τους και δεν ενδιαφέρονται να κατανοήσουν τους άλλους, παρότι οι ίδιοι επιζητούν διαρκώς την κατανόηση όλων των άλλων. Είναι συναισθηματικά απομονωμένοι και γίνονται σκληροί, επιθετικοί και διεκδικητικοί µε τους άλλους, όταν αντιλαμβάνονται ότι δεν τους υποστηρίζουν και δεν τους εμπιστεύονται. Αρκετές φορές νιώθουν ανασφάλεια και άγχος μπροστά στο ενδεχόμενο αποτυχίας, πράγμα που μπορεί να τους οδηγήσει ακόμη και στην παράνοια.

»Τους ενδιαφέρει περισσότερο η δόξα και η μνήμη του ονόματός τους παρά ν' αφήσουν ως κληρονομιά τους διαδόχους κατάλληλους, που θα συνεχίσουν τη διαρκή πρόοδο του οργανισμού ή της κοινωνίας. Δεν ενδιαφέρονται ν' αναπτύξουν άλλους ηγέτες, ενώ σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούν συνάδελφοι ή συνεργάτες τους να γίνουν καλύτεροι απ' αυτούς, υποχρεώνοντάς τους να μένουν πάντα στη σκιά τους».