Το Κράτος των Λίγων

Πώς οι Ολιγάρχες κατέστρεψαν την Ελλάδα

 γράφει ο Παύλος Ελευθεριάδης*

Στο άρθρο αυτό, που δημοσιεύτηκε στην αμερικανική έκδοση του περιδικού Foreign Affairs, Νοέμβριος/Δεκέμβριος 2014, σσ. 139-146, δίνω την δική μου ερμηνεία για την κατάρρευση της Ελλάδας. Κατά τη γνώμη μου το πρόβλημα δεν ήταν στενά οικονομικό αλλά κυρίως πολιτικό. Η κατάρρευση των θεσμών στην Ελλάδα ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής και οικονομικής ανισότητας που οξύνθηκε τα τελευταία είκοσι χρόνια. Υποστηρίζω ότι δημιουργήθηκε στην Ελλάδα, μέσω της ιδιοκτησίας των ΜΜΕ, μια μικρή στην πράξη ολιγαρχία, που κυριάρχησε στην πολιτική και οικονομική ζωή. Η δράση της διέφθειρε και δηλητηρίασε την πολιττκή ζωή, διέβρωσε τα πολιτικά κόμματα και οδήγησε στην κατάρρευση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς την πολιτική στο σύνολό της. Η άνοδος της διάχυτης διαφθοράς ήταν ένα από τα αποτελέσματα της κατάστασης αυτής και της κατάρρευσης της εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς. Παράλληλα το υπάρχον καθεστώς ωφέλησε και στηρίχθηκε από καλά οργανωμένες επαγγελματικές ομάδες, π.χ. δικηγόρους, γιατρούς, μηχανικούς, και τα συνδικάτα των δημοσίων επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, που κατά βάση (ως ομάδα, όχι ο καθένας ατομικά) ωφελήθηκαν από την διασπάθιση του δημοσίου χρήματος από τα κόμματα, είτε με μεγαλύτερες συντάξεις, είτε με άλλα προνόμια και προστατευτισμό. Φυσικά η αναδιανομή αυτή του εθνικού πλούτου έβλαψε το 90% που παρέμεινε απ' έξω από τις παραπάνω διευθετήσεις. Τα κοινά συμφέροντα ολιγαρχών και ισχυρών επαγγελματικών ομάδων, που ακόμα επηρεάζουν καθοριστικά τα μεγάλα κόμματα, εμποδίζουν ακόμα τις μεταρρυθμίσεις και εμποδίζουν κυρίως την λήψη μέτρων τόσο της ισότητας ευκαιριών για την επιχειρηματικότητα αλλά και για την αποκατάσταση της κοινωνικής δικαιοσύνης, π.χ. την στήριξη των ανέργων και των ιατρικά ανασφάλιστων. Οι ισχυρές αυτές ομάδες προτιμούν να έχουν μεγαλύτερο κομμάτι μια συρρικνούμενης πίτας, παρά να αφήσουν την πίτα να μεγαλώσει. Το συμπέρασμά μου είναι ότι το κυριότερο πρόβλημα στην Ελλάδα σήμερα δεν είναι η οικονομική ανάπτυξη, αλλά η πολιτική και οικονομική ανισότητα, η οποία είναι ένας από τους κύριους λόγους που συνειδητά εμποδίζουν την οικονομική ανάπτυξη. 

[Απόδοση στα ελληνικά Π.Ε.]

Μόλις πριν λίγα χρόνια η Ελλάδα βρέθηκε πολύ κοντά στην χρεοκοπία και την έξοδο από την Ευρωζώνη. Σήμερα, χάρη στη μεγαλύτερη διάσωση κυρίαρχου κράτους στην ιστορία, η ελληνική οικονομία δείνχει νέα σημεία ζωής. Αφού εξασφάλισε δεσμεύσεις ότι η Αθήνα θα εφαρμόσει δραστικά μέτρα  λιτότητας, η ‘τρόικα’ – δηλαδή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο – παρείχε στην Ελλάδα δεκάδες δισεκατομύρια ευρώ σε δάνεια έκτακτης ανάγκης. Σύμφωνα με πολλούς διεθνείς επενδυτές και Ευρωπαίους αξιωματούχους τα δάνεια αυτά πέτυχαν τον σκοπό τους. Αν εξαιρέσουμε το κόστος ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το έλλειμμα της Ελλάδας βρέθηκε περίπου στο 2 τοις εκατό τον περασμένο χρόνο, ενώ το 2009 ήταν σχεδόν στο 16 τοις εκατό.

Την περασμένο χρόνο επίσης η Ελλάδα βρέθηκε με πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών για πρώτη φορά για πάνω από τρεις δεκαετίες. Και τον περασμένο Απρίλιο επέστρεψε στις διεθνείς αγορές από τις οποίες είχε αποκλειστεί για τέσσερα χρόνια, εκδίδοντας πενταετή ομόλογα 3 δισεκατομυρίων ευρώ, με σχετικά χαμηλό επιτόκιο – μόνο 4.95 τοις εκατό (η ζήτηση ξεπέρασε τα 20 δισεκατομμύρια ευρώ). Τον Αύγουστο, η Moody’s Investors Service αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας κατά δύο βαθμίδες.

Παρόλαυτά, η πρόσφατη επαναφορά της Ελλάδας κρύβει βαθιά δομικά προβλήματα. Για να ισοσκελίσει τα βιβλία της η Αθήνα επέβαλε εξοντωτικούς φόρους στις μεσαίες τάξεις και προχώρησε σε βαθιές περικοπές σε μισθούς του δημοσίου, συντάξεις και ιατρικές δαπάνες. Ενώ όμως οι απλοί πολίτες υπέφεραν κάτω από το βάρος της λιτότητας η κυβέρνηση δίστασε να προχωρήσει σε σοβαρές μεταρρυθμίσεις: η ελληνική οικονομί παραμένει μια από τις λιγότερο ανοικτές της Ευρώπης και ως αποτέλεσμα μια από τις λιγότερο ανταγωνιστικές.  Είναι ταυτόχρονα και μια από τις πιο άνισες.

Η Ελλάδα απέτυχε να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα επειδή ισχυρές προνομιούχες ομάδες έχουν συμφέρον στην διατήρηση των πραγμάτων ως έχουν. Από την δεκαετία του 1990 μια μικρή ομάδα πλούσιων οικογενειών – μια στην πράξη ολιγαρχία – έχει κυριαρχήσει στην ελληνική πολιτική ζωή. Αυτή η οικονομική ελίτ προστατεύει τα συμφέροντά της μέσα από τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης και με τις τεχνικές της παραδοσιακής ευνοιοκρατίας, μοιραζόμενη τα λάφυρα της εξουσίας με τους πολιτικούς της φίλους. Οι έλληνες πολιτικοί, με την σειρά τους, παρέμειναν στην εξουσία επιβραβεύοντας έναν μικρό αριθμό οργανωμένων επαγγελματικών ομάδων και συνδικάτων του δημόσιου τομέα, που στηρίζουν το σημερινό καθεστώς. Ενώ οι ευρωπαίοι δανειστές έχουν βάλει τα οικονομικά δεδομένα της Ελλάδας στο μικροσκόπιο, αυτός ο διακανονισμός δεν έχει διαταραχθεί. 

Το θεμελιώδες πρόβλημα της Ελλάδας δεν ειναι η οικονομική ανάπτυξη αλλά η πολιτική ανισότητα. Προς όφελος των λίγων, δυσκίνητες νομικές ρυθμίσεις και δυσλειτουργικοί θεσμοί παραμένουν σε λειτουργία, ενώ η υποδομή της χώρας καταρρέει, η φτώχεια αυξάνεται και η διαφθορά επιμένει. Η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει τώρα εντελώς νέεες προκλήσεις. Η συνολική νεργία βρίσκεται στο 27 τοις εκατό ενώ στους νέους ξεπερνά το 50 τοις εκατό, παρέχοντας ιδανικό πεδίο στρατολόγησης για ακραίες οργανώσεις της Αριστεράς και της Δεξιάς. Εν τω μεταξύ οι ολιγάρχες συνεχίζουν να κερδίζουν εις βάρος της χώρας – και της υπόλοιπης Ευρώπης.

ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ

Από τις πολλές οικονομικές κρίσεις που έχουν ταλαιπωρήσει την Ευρωζώνη, η κρίση της Ελλάδας ξεχωρίζει για το γεγονός ότι δεν συνέβη επειδή οι τράπεζες επεκτάθηκαν υπερβολικά, όπως συνέβη σε άλλες χώρες, αλλά επειδή η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή, του οποίου το κόμμα «Νέα Δημοκρατία» βρέθηκε στην εξουσία από το 2004 εως το 2009, έχασε τον έλεγχο των δημοσίων οικονομικών. Το 2003, λίγο πριν ο Καραμανλής αναλάβει την εξουσία, η σχέση του ελληνικού χρέούς προς το ΑΕΠ βρισκόταν περίπου στο 97 τοις εκατό. Στο τέλος της θητείας του, ο αριθμός αυτός είχε φτάσει σχεδόν στο 130 τοις εκατό. Είναι ίσως παράδοξο, αλλά ο Καραμανλής διεκδίκησε την εξουσία ως μεταρρυθμιστής και υποσχέθηκε να μειώσει το κράτος, να ανοίξει την οικονομία και να καθαρίσει την πολιτική. Και όμως, όταν βρέθηκε στην εξουσία, υποχώρησε μπροστά στα οργανωμένα συμφέροντα. Κατά την διάρκεια των πέντε ετών της διακυβέρνησής του διόρισε σύμφωνα με εκτιμήσεις 150.000 άτομα στο ευρύτερο δημόσιο φέρνοντας τον συνολικό αριθμό πάνω από το ένα εκατομμύριο, ή 21 τοις εκατό του ενεργού πληθυσμού. Κατά την ίδια περίπου περίοδο οι δημόσιες δαπάνες της υγείας έκαναν άλμα από το πέντε τοις εκατό του ΑΕΠ σχεδόν στο επτά τοις εκατό, δημόσιες δαπάνες για συντάξεις πήγαν από το 11.8 τοις εκατό στο 13 τοις εκατό. Η οικονομική ανάπτυξη που ακολούθησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας βοήθησε τον Καραμανλή να κερδίσει με μικρή διαφορά την επανεκλογή του το 2007. Αλλά στα τελευταία δύο χρόνια της διακυβέρνησής του, αγωνιζόμενος με πλειοψηφία μόλις δύο εδρών, παραποίησε τα στατιστικά στοιχεία σε μια απέλπιδα προσπάθεια να κερδίσει τις πρόωρες εθνικές εκλογές που προκάλεσε ο ίδιος. Το κόμμα του συνετρίβη.

Ο Καραμανλής έδρασε όχι τόσο από απερισκεψία, όσο από αδυναμία. Τρεις δομικοί λόγοι, όλοι τους αποτέλεσματα μακροπρόθεσμων αλλαγών στην ελληνική πολιτική ζωή, περιόρισαν το πεδίο δράσης του. Ο πρώτος ήταν η δημόσια διοίκηση, η οποία δεν ήταν σε θέση να εφαρμόσει οποιοδήποτε μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα. Η αποδιοργάνωσή της είχε ξεκινήσει την δεκαετία του 1980 όταν τα πολιτικά κόμματα ανέλαβαν όλο και μεγαλύτερο ρόλο στην στελέχωση της διοίκησης. Στην θεωρία, η αλλαγή αυτή ήταν μια προσπάθεια να αντισταθμιστεί η συντηρητική τάση της ελληνικής γραφειοκρατίας, που ήλθε ως αποτέλεμσα του Εμφυλίου Πολέμου του 1946-49. Αλλά η πολιτική ανάμειξη γρήγορα έγινε ένα μόνιμο στοιχείο της κεντρικής διοίκησης, ώστε οι υπουργοί έφταζαν διόριζαν τους ευνοούμενούς τους σχεδόν κατά βούληση. Μέσα σε μια δεκαετία η ευρύτερη δημόσια διοίκηση διπλασιάστηκε σε μέγεθος.

Το 1994 ένας μεταρρυθμιστής υπουργός, ο Αναστάσιος Πεπονής, κατάφερε να περάσει έν α νόμο που εισήγαγε ένα σύστημα εισόδου στην διοίκηση με εξετάσεις, αλλά η διαδικασία αυτή αγνοήθηκε ευρέως. Στα επόμενα δέκα χρόνια το κοινοβούλιο άλλαξε τον νόμο αυτό 43 φορές. Τα συνδικάτα του δημοσίου συνέχισαν να κατευθύνουν τις προαγωγές και τις μεταθέσεις και σχεδόν πάντα εμπόδιζαν οποιεσδήποες πειθαρχικές διώξεις ασκούντο για τα μέλη τους, ακόμα και για σοβαρά εγκλήματα.

Υπουργοί οι οποίοι είχαν ελάχιστο κίνητρο να φροντίσουν τις μακροπρόθεσμες ανάγκες του τομέα τους πέραν των επόμενων εκλογών, απέκτησαν υπερεξουσίες. Δημόσιοι υπάλληλοι υψηλής στάθμης σπάνια έφταναν σε θέσεις επιρροής. Το ηθικό της δημόσιας διοίκησης κατέρρευσε.

Και μετά ήταν η βουλή. Πολύ απλά, ο Καραμανλής είχε ελάχιστο έλεγχο πάνω στο κόμμα του. Λόγω της δομής του ελληνικού εκλογικού συστήματος, οι πιο πολλοί πολιτικοί εκλέγονται σε πολυεδρικές εκλογικές περιφέρειες και συχνά αναμερώνται με υποψηφίους από το κόμμα τους. Όταν  ανέλαβε την εξουσία ο Καραμανλής ο ανταγωνισμός στις μεγαλύτερες και ταχύτερα αναπτυσσόμενες εκλογικές περιφέρειες  – δηλαδή σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πειραία  οι οποίες από εκλέγουν 96 από τις 300 έδρες του κοινοβουλίου - είχε ήδη γίνει εξαιρετικά έντονος Σε ένα τέτοιο ανταγωνιστικό περιβάλλον η προβολή στην τηλεόραση και η ιδιωτική χρηματοδότηση ήταν απόλυτα σημαντικές για την εκλογική επιτυχία.

Και με την πρόσβαση σε πλούσιους χρηματοδότες και τις ελίτ των μέσων ενημέρωσης, οι πολιτικοί των αστικών εκλογικών περιφερειών μπορούσαν να γίνουν πρωταγωνιστές στην εθνική πολιιτκή ζωή χωρίς να χρειάζονται κομματικούς μηχανισμούς. Πολλοί χρωστούσαν την εκλογή τους στους ισχυρούς ολιγάρχες, ενώ άλλοι σε επαγγελματικές ενώσεις ή συνδικάτα. Οι δήθεν σύμμαχοι του Καραμαναλή στη βουλή είχαν λίγα κίνητρα να δράσουν σύμφωνα με το πρόγραμμά του.

Το θεμελιώδες πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι η οικονομική ανάπτυξη αλλά η πολιτική ανισότητα

Το μεγαλύτερο εμπόδιο στις μεταρρυθμίσεις του Καραμανλή ήταν όμως οι αντιδράσεις από τα μέσα ενημέρωσης. Οι περισσότεροι έλληνες λαμβάνουν την ενημέρωσή τους από την τηλεόραση. Οκτώ ιδιωτικά κανάλια, όλα υπό τον έλεγχο γνωστών επιχειρηματιών, μοιράζονται το 90 τοις εκατό της αγοράς. Κάποιοι από τους ιδιοκτήτες, όπως ο Γιάννης Αλαφούζος, ο οποίος ίδρυσε το γκρουπ Σκάι, είναι εφοπλιστές και οι επιχειρήσεις τους δεν έχουν μεγάλη σχέση με κρατικές συμβάσεις ή άδειες. Οι περισσότεροι όμως έχουν επιχειρήσεις που εξαρτώνται περισσότερο ή λιγότερο από το κράτος. Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης, ένας εκ των κύριων επενδυτών στο μεγαλύτερο τηλεοπτικό κανάλι της Ελλάδας, Mega, ελέγχει δύο εταιρείες πετρελαίου, την Motor Oil Hellas και την Vegas Oil & Gas, ενώ έχει σημαντική συμμετοχή και στην μεγαλύτερη τράπεζα της Ελλάδας, την Τράπεζα Πειραιώς.  Άλλοι μέτοχοι του Μega συμπεριλαμβάνουν τον Γιώργο Μπόμπολα του οποίου τα ορυχεία χρυσού εξαρτώνται από κρατικές άδειες, ενώ η κατασκευαστική του εταιρεία έκτισε εγκαταστάσεις για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, και τον Σταύρο Ψυχάρη, του οποίου τα επιχειρηματικά ενδιαφέροντα βρίσκονται σε πιεστήρια, ακίνητα και τον τουρισμό.

Το Mega, όπως σχεδόν όλοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί της Ελλάδας λειτουργεί εδώ και καιρό με ζημίες. Αλλά όπως εξηγεί ένα αμερικανικό διπλωματικό τηλεγράφημα από το 2006 - που διέρρευσε στο wikileaks - οι ιδιοκτήτες δεν ενοχλούνται. Κρατούν τους σταθμούς σε λειτουργία «κυρίως για να ασκούν πολιτική και οικονομική επιρροή» – ώστε να εξασφαλίσουν δηλαδή ότι θα συνεχίσουν να επφωελούνται από την κυβέρνηση. Αυτός είναι ο λόγος που οι 11 εκατομύρια κάτοικοι της Ελλάδας έχουν τόσα πολλά τηλεοπτικά κανάλια και τόσες πολλές εφημερίδες – τόσο ο Μπόμπολας όσο και ο Ψυχάρης έχουν στην ιδιοκτησία τους και εφημερίδες – και γιατί η ανεξάρτητη δημοσιογραφία  έχει ελάχιστα βήματα έκφρασης για την δουλειά της.

Αυτή η κατάσταση είναι σχετικά πρόσφατη. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980 η ραδιοτηλεόραση ήταν κρατικό μονοπώλιο. Αλλά οι ολιγάρχες ποτέ δεν χρειάστηκε να αγοράσουν τις ραδιοτηλεοπτικές άδειες. Απλά τις πήραν. Το 1987 η αντιπολίτευση ξεκίνησε να εκπέμπει ραδιοφωνικά προγράμματα με σκοπό να ανταγωνιστεί το κρατικό μονοπώλιο των μέσων. Πλούσιες οικογένειες τότε απάντησαν στήνοντας τα δικά τους τηλεοπτικά κανάλια, ενώ η κυβέρνηση της εποχής κατέληξε να τους δώσει ‘προσωρινές’ άδεις τηλεόρασης και ραδιοφώνου. Δύο δεκαετίες αργότερα δεν έχει αλλάξει τίποτε. Η Αθήνα ποτέ δεν επέτρεψε σε ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς να διαγωνιστούν για τις συχνότητες, ενώ η ρύθμιση των σημερινών σταθμών είναι υποτυπώδης. Το κοινοβούλιο ανανεώνει τακτικά τις υποτίθεται προσωρινές άδειες, πιο πρόσφατα τον περασμένο Αύγουστο.

Οι τηλεοπτικοί σταθμοί έχουν κάποια έσοδα από διαφημίσες, πολλές φορές όμως ως ανταμοιβή για φιλική κάλυψη. Οι ελληνικές τράπεζες, για παράδειγμα, ξοδεύουν γενναία σε διαφημίσεις αλλά και παρέχουν και σημαντικά δάνεια σε επιχειρήσεις μέσων ενημέρωσης. Σε ανταπόδοση, τα μέσα τις αφήνουν ήσυχες. Όταν το πρακτορείο Reuters δημοσίευσε τον ισχυρισμό το 2012 ότι ο Μιχάλης Σάλλας, επικεφαλής της Τράπεζας Πειραιώς (και πρώην σοσιαλιστής πολιτικός), είχε διοχετεύσει δάνεια με ευνοϊκούς όρους σε οικογενειακές εταιρείες του, τα ελληνικά μέσα δημοσίευσαν την απάντηση του κ. Σάλλα χωρίς να επαναλαμβάνουν τις ίδιες τις κατηγορίες. Και τον περασμένο Αύγουστο τα πιο πολλά μέσα υποβάθμισαν τον γεγονός ότι έλληνες εισαγγελείς ερευνούν το πρώην στέλεχος της Τράπεζας Πειραιώς και πρώην Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργο Προβόπουλο.

ΕΠΠΑΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ

Καθώς οι ολιγάρχες και ο πολιτικοί τους σύμμαχοι χρησιμοποιούν τα μέσα ενημέρωσης για να αποφεύγουν τον δημόσιο έλεγχο, ταυτόχρονα βασίζονται σε κρατικές ρυθμίσεις για να κρατούν τον έλεγχο των πραγμάτων. Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες δύο καλά οργανωμένες επαγγελματικές ομάδες έχουν κερδίσει τα μέγιστα από την νομοθεσία: πρώτον, τα διακεκριμένα επαγγέλματα, όπως οι δικηγόροι, οι γιατροί, οι μηχανικοί και, δεύτερον, οι εργαζόμενοι στις δημόσιες επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, που ανήκουν ακόμα είτε ολοκληρωτικά, είτε μερικώς στο κράτος, όπως π.χ. η ΔΕΗ ή ο ΟΣΕ. Οι ομάδες αυτές δεν είναι ιδιαίτερα πολυάριθμες. Η Ελλάδα έχει περίπου 40.000 δικηγόρους, 60.000 γιατρούς και 87.000 μηχανικούς. Οι δημόσιες επιχειρήσεις  μετρούν επίσης μερικές χιλιάδες εργαζομένων και συνταξιούχων.[*] Παρόλαυτά αυτές οι ομάδες κερδίζουν σε οργάνωση ό,τι χάνουν σε μέγεθος. Επειδή είναι συγκεντρωμένες στις εκλογικές περιφέρειες κλειδιά των αστικών κέντρων και μπορούν να στρέφουν τις ψήφους τους συντονισμένα, τα διακεκριμένα επαγγέλματα και οι τα συνδικάτα των δημοσίων επιχειρήσεων έχουν κερδίσει σπουδαία προνόμια.

Για παράδειγμα κάποιοι επαγγελματικοί σύλλογοι δικαιούνται να θέτουν σταθερές τιμές για τις βασικές υπηρεσίες τους, μια μορφή σύμπραξης που είναι παράνομη σε πολλές οικονομίες αλλά όχι στην Ελλάδα. Τους επιτρέπεται επίσης να αυτο-ρυθμίζονται. Έτσι όταν εγείρονται κατηγορίες αμέλειας ή ανεπάρκειας ο ίδιο ς ο σύλλογος έχει το δικαίωμα να τιμωρήσει τα μέλη του. Τέλος, ειδικοί φόροι χρηματοδοτούν τα συνταξιοδοτικά ταμεία και ταμεία υγείας τους με «φόρους υπερ τρίτων». Για παράδειγμα από το 1960 το συνταξιοδοτικό ταμείο των δικηγόρων και των δικαστών συγκεντρώνει έναν ειδικό φόρο στις συναλλαγές ακινήτων, που ανέρχεται στο 1.3 τοις εκατό της τιμής πώλησης. Για δεκαετίες, το συνταξιοδοτικό ταμείο των γιατρών εισέπραττε το 6.5 τοις εκατό της τιμής όλων των συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Η κράτηση αυτή καταργήθηκε πέρσι υπό την πίεση της τρόικας. Αλλά η κυβέρνηση ακόμα δεν έχει καταργήσει άλλους «φόρους υπερ τρίτων», που συμβάλουν στην αναδιανομή του εισοδήματος από τους φτωχούς στους πλούσιους.

Στα επαγγέλματα των  γιατρών, δικηγόρων μηχανικών,  πολλοί εκ των οποίων είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, βρισκονται και οι συνηθέστεροι φοροφυγάδες της χώρας. Μια πραγματικά πρωτοποριακή έρευνα των οικονομολόγων Νικόλαου Αρταβάνη, Adair Morse και Μαργαρίτας Τσούτσουρα, η οποία δημοσιεύτηκε το 2012, χρησιμοποίησε στοιχεία από μια μεγάλη ιδιωτική τράπεζα για να υπολογίσει πόσο φορεδιαφεύγουν οι διάφορες επαγγελματικές κατηγορίες. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματά τους είναι ότι οι δικηγόροι ξοδεύουν, κατά μέσο όρο, παραπάνω από 100 τοις εκατό του κατα μέσο όρο δηλωθέντος εισοδήματός τους σε πληρωμές στεγαστικών δανείων. Η φοροδιαφυγή πάντως έχει ελάχιστες συνέπειες για τους φοροφυγάδες. Το 2010 προτάθηκε ένας νόμος που θα υποχρέωνε την κυβέρνηση να κάνει φορολογικούς ελέγχους σε όλους τους επαγγελματίες που δήλωναν ετήσιο εισόδημα κάτω από περίπου 30.000 δολάρια. Η πρόταση απέτυχε γιατί δεν συγκέντρωσε επαρκή αριθμό βουλευτών. Σύμφωνα με την μελέτη των Αρταβάνη, Morse και Τσούτσουρα, πολλά από τα μέλη του κοινοβουλίου θα αντιμετώπιζαν και αυτοί την πιθανότητα ελέγχων. Στην βουλή εκείνης της εποχής βρισκότουσαν 40 γιατροί, 28 δάσκαλοι, 43 μηχανικοί, 40 λογιστές και χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι και 70 δικηγόροι – καταλαμβάνοντας τις 221 από τις 300 έδρες.

  

Οι υπάλληλοι των δημοσίων επιχειρήσεων έχουν επίσης εξασφαλίσει παράλληλα προνόμια, κυρίως λόγω της πιστής στήριξής τους προς το κεντροαριστερό Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠαΣοΚ). Σε ανταπόδοση, το κόμμα προχώρησε στην κατάργηση των διαγωνισμών για την πρόσληψη προσωπικού στις δημόσιες επιχειρήσεις την δεκαετία του 1980 και βοήθησε να δημιουργηθούν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας σε αυτές. Το ΠαΣοΚ επίσης εξασφάλισε πιο γενναιόδωρες συντάξεις για τους συνταξιούχους των Δημοσίων Επιχειρήσεων, από οποιονδήποτε άλλο δημόσιο υπάλληλο, κάτι που ισχύει ακόμα παρά τις πρόσφατες περικοπές στις κρατικές δαπάνες. Το 1999, για παράδειγμα, η ελληνική κυβέρνηση υποσχέθηκε εν λευκώ ότι θα καλύψει τα ελλείματα του συνταξιοδοτικού ταμείου της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού. Το 2012 στην χειρότερη στιγμή της κρίσης, η εγγύηση αυτή κόστιζε πάνω από 800 εκατομύρια δολάρια στον κρατικό προϋπολογισμό.  

ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΥΟ ΚΡΑΤΩΝ

Σε κάθε ανοικτή κοινωνία οι πλούσιοι και οι καλά οργανωμένοι θα έχουν περισσότερη επιρροή. Δεν υπάρχει τίποτε εξ’ορισμού λάθος με το γεγονός ότι μεγάλες επιχειρήσεις θα επηρεάζουν τη δημόσια ζωή, δεδομένου του μεγάλου μεριδίου τους στην οικονομία. Ούτε και είναι λάθος να αμοίβονται με υψηλά εισοδήματα τα ελευθέρια επαγγέλματα ανάλογα με την ζήτηση των υπηρεσιών που προσφέρουν. Οι ελληνικοί θεσμοί όμως είναι υπερβολικά αδύναμοι για να ελέγξουν τα συμφέροντα αυτά, ή ακόμα και να εφαρμόσουν τους βασικούς κανόνες του δικαίου.  

Η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 1981 υποτίθεται θα βελτίωνε τα πράγματα. Παρόλαυτά η ένταξη δεν αδυνάτισε τις παραδοσιακές ελληνικές ιεραρχίες και ανισότητες. Στην πράξη, τις ενίσχυσε.

Ενώ η ελληνική οικονομία έφτανε την υπόλοιπη Ευρώπη, και παράλληλα έδινε νέες ευκαιρίες στους ολιγάρχες για τραπεζική πίστη ή μετρητά – οι θεσμοί της Ελλάδας άρχισαν να καταρρέουν. Η Ελλάδα σήμερα βρίσκεται σχεδόν στην τελευταία θέση στην Ευρώπη στην κοινωνική κινητικότητα και σχεδόν στην κορυφή στην ανισότητα – ένα πρόβλημα που οι έλληνες πολιτικοί και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν σχεδόν εντελώς αγνοήσει. Ακόμα και στο ζενίθ της σπατάλης πριν το ξέσπασμα της κρίσης, η Αθήνα πάρείχε ελάχιστα επιδόματα στους φτωχούς. Σήμερα, πάνω από 90 τοις εκατό των ανέργων δεν λαμβάνουν οιαδήποτε στήριξη από το κράτος, ενώ 20 τοις εκατό των παιδιών εκτιμώνται ότι ζουν σε ακραία φτώχεια, ενώ εκατομμύρια στερούνται ιατρικής ασφάλισης. Μετά από επτά χρόνια ύφεσης κανένα από τα μείζονα πολιτικά κόμματα δεν έχει προτείνει σοβαρές μεταρρυθμίσεις στο κράτος προνοίας ή στο σύστημα υγείας ώστε αυτό να παρέχει πλήρη κάλυψη. Δεν  έχουν κάν επεκτείνει ένα πιλοτικό πρόγραμμα για δωρεάν γεύματα στα σχολεία.

 Έλληνες πολίτες που βρίσκονται σε αδιέξοδο, τείνουν να βλέπουν με συμπάθεια ριζοσπαστικά πολιτικά κινήματα. Η Χρυσή Αυγή ένα ένα νεοφασιστικό κόμμα με αντι-μεταναστευτική και αντι-Ευρωπαϊκή πλατφόρμα, εκμεταλλεύθηκε την λαική δυσαρέσκεια  και κέρδισε 18 έδρες στις εκλογές του 2012. Τον Σεπτέμβριο του 2013 οι ελληνικές αρχές συνέλαβαν τον ιδρυτή και αρχηγό της Νίκο Μιχαλολιάκο, με την κατηγορία της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης. Εν τω μεταξύ, ο Σύριζα, μια ανερχόμενη συμμαχία της άκρας αριστεράς, θέλει να σκίσει την δανειακή συμφωνία με την Ευρώπη, να εθνικοποιήσει τις τράπεζες και να διακόψει τις σχέσεις με τον ΝΑΤΟ.

Περίπου 20 τοις εκατό των παιδιών στην Ελλάδα ζούν σε ακραία φτώχεια.

Διασώζοντας την Ελλάδα χωρίς να απαιτούν θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Ευρωπαική Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ισχυροποίησαν το υπάρχον καθεστώς. Ακόμα χειρότερα η τρόικα γέμισε τις τσέπες αυτών των δυνάμεων που προκάλεσαν την οικονομική κατάρρευση. Και η Ελλάδα δεν είναι μια απομονωμένη περίπτωση. Τα χρήματα της διάσωσης είχαν παράλληλα αποτελέσματα και στις άλλες μικρότερες οικονομίες της Ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένων της Ιρλανδίας ,Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Τοπικοί ηγέτες και εκεί έχουν σπαταλήσει ευρωπαϊκά κεφάλαια ώστε να κερδίσουν βραχυχρόνια πολιτικά κέρδη. Εν τω μεταξύ οι Βρυξέλλες έχουν αποδειχθεί ανίκανες να αντιμετωπίσουν την ευνοιοκρατία και την παρανομία. Τώρα που η ευρωπαϊκή ενοποίηση έχει φέρει τις οικονομίες της ηπείρου πιο κοντά από ποτέ, κανένα κράτος μέλος δεν μπορεί να παραμένει αδιάφορος για το τί συμβαίνει στα άλλα. Αν δεν αντιμετωπίσει τις βαθείες ανισότητες της Ελλάδας, η Ευρώπη δεν θα βγει πλήρως από την κρίση.

Ο ΠΑΥΛΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗΣ είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Νομικής και Fellow στοMansfield College στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης

[*] Διόρθωση, 23/10/2014 : το αρχικό κείμενο από παραδρομή έδινε τον αριθμό του στενού δημόσιου τομέα, 600.000 και όχι των ΔΕΚΟ, που χωρίς να είναι σίγουρος ο αριθμός αναφέρεται εδώ ως  ‘μερικές χιλιάδες'

Με στόχο την κοινωνική Ισότητα και τον ουμανισμό

“[…] Σκοπός μου ήταν να μοιραστώ με τους αναγνώστες την αισιοδοξία της ιστορίας που προχωράει, με αγώνες και πολλές θυσίες, αργά και βασανιστικά, αλλά προχωράει από το χθες προς το αύριο, από το απλό στο σύνθετο, από το κακό στο καλό και από το καλό στο καλύτερο, με στόχο την Κοινωνική Ισότητα στη θέση της κοινωνικής ανισότητας και αδικίας και τον Ανθρωπισμό στη θέση της καπιταλιστικής βαρβαρότητας» ο οικονομικός επιστήμονας και συγγραφέας Κώστας Λάμπος,αφηγείται στην Κρυσταλία Πατούλη το λόγο που έγραψε το βιβλίο Άμεση δημοκρατία και αταξική κοινωνία - Η μεγάλη πορεία της ανθρωπότητας προς την κοινωνική ισότητα και τον ουμανισμό, των εκδόσεων Νησίδες.

Το προτελευταίο βιβλίο μου, Αμερικανισμός και παγκοσμιοποίηση , έβγαλε στην επιφάνεια τη σχέση του Φόβου και της εξουσίας, δηλαδή του εξουσιαστικού φόβου που σε συνεργασία με την άγνοια που παράγει και αναπαράγει το εκπαιδευτικό μας σύστημα, συνεπικουρούμενο από το αστικό σκοταδιστικό πνευματικό και θρησκευτικό ιερατείο, οδηγεί τον κόσμο στην άρνηση, στην παραίτηση, στη μοιρολατρία και στην υποταγή.

Η αμφιβολία, όμως, πολλών για τη δυνατότητα να βγούμε από αυτή την καπιταλιστική βαρβαρότητα και όλοι μαζί να χτίσουμε με τη βοήθεια των επιστημών, της σημερινής ασύλληπτης τεχνολογίας και με τον ώριμο πολιτισμό μας ένα καλύτερο κόσμο χωρίς αφέντες και δούλους, βάρυνε ακόμα πολύ και γι’ αυτό αποφάσισα να απαντήσω στην πρόκληση με ένα καινούργιο βιβλίο, που θα αναζητά την απάντηση όχι στο μέλλον, όπως κάνουν οι εξουσιαστικές ιδεολογίες και οι εσχατολογικές θρησκείες, αλλά στο παρελθόν:

“Αναδείχνοντας το ιστορικό παράδειγμα, όχι όπως μας το παρουσιάζει η, ως προς αυτό τσιγκούνα,ιστοριογραφία, στο βαθμό που παρακάμπτει την ιστορία ως υπόθεση των βασιλιάδων,αλλά ως εκείνο που καταγράφει τους αγώνες όλων των αδικημένων και κατατρεγμένων γενιών, από καταβολής της ανθρώπινης κοινωνίας για ένα κάθε φορά καλύτερο κόσμο.

Γι' αυτό το λόγο προέκυψε το βιβλίο: Άμεση δημοκρατία και αταξική κοινωνία . Η μεγάλη πορεία της ανθρωπότητας προς την κοινωνική ισότητα και τον ουμανισμό, (Εκδόσεις Νησίδες),το οποίο είχε την καλοσύνη να το προλογίσει ο μεγάλος Έλληνας και σεμνός αγωνιστής Μανώλης Γλέζος.

Σκοπός μου ήταν να μοιραστώ με τους αναγνώστες την αισιοδοξία της ιστορίας που προχωράει, με αγώνες και πολλές θυσίες, αργά και βασανιστικά, αλλά προχωράει από το χθες προς το αύριο,από το απλό στο σύνθετο, από το κακό στο καλό και από το καλό στο καλύτερο, με στόχο την Κοινωνική Ισότητα στη θέση της κοινωνικής ανισότητας και αδικίας και τον Ανθρωπισμό στη θέση της καπιταλιστικής βαρβαρότητας.

Για τον σκοπό αυτό χρειάστηκε να πάρω τα πράγματα από την αρχή και να ξαναδιατρέξω την πορεία της ανθρωπότητας,καταγράφοντας τους σημαντικότερους σταθμούς της ιστορίας, όχι των κάθε φορά νικητών-εξουσιαστών που τελικά ηττήθηκαν, αλλά των διαχρονικά αήττητων και μόνο πρόσκαιρα ηττημένων που συνεχίζουν τον αγώνα τους για μια κοινωνία των ίσων και ελεύθερων ανθρώπων, για μια κοινωνία χωρίς νικητές και ηττημένους, και τελικά για μια κοινωνία χωρίς αφεντικά και δούλους.

Ξεκίνησα αυτό το οδοιπορικό από τα θεμέλια, από τη νηπιακή ηλικία, την αφετηρία της ανθρωπότητας, από τιςεξισωτικές κοινωνίες της αθώας αγριότητας, οι οποίες καταχωρήθηκαν στην ιστορία ως ‘πρωτόγονος κομμουνισμός’ και μας κληροδότησαν την έννοια της κοινωνικής ισότητας.

Πέρασα στην αεί ανατέλλουσα αρχαία Αθηναϊκή Δημοκρατία, η οποία κληροδότησε στην ανθρωπότητα την έννοια του Κράτους του Δήμου, δηλαδή της Άμεσης Δημοκρατίας.

Έκανα μια στάση στην ‘Ιδανική Πολιτεία’του Πλάτωνα και στην ‘Άριστη Πόλη’ του Αριστοτέλη και συνέχισα με την Πολιτεία του Αριστόνικου που έκανε πράξη την Ουτοπία του Ιάμβουλου, με επόμενους σταθμούς τα ‘Πρωτοχριστιανικά Κοινόβια’, την ‘Πολιτεία του Θεού’ και την‘Πολιτεία του Ήλιου’.

Πήρα μια ανάσα και συνέχισα με την‘Κομμούνα της Θεσσαλονίκης’, τη ‘Λαϊκή Επανάσταση της Αγγλίας’ για να σταματήσω στην ‘Ουτοπία’ του Τόμας Μωρ. Το νέο ξεκίνημα οδηγεί στο ρωσικό‘Αγροτικό Κοινόβιο’ Μιρ και στην ‘Κομμούνα της Άνδρου’, κι από εκεί πήγα μέχρι το ‘Συνεταιριστικό Ιδεώδες στη Θεωρία και στην Πράξη’ με μια στάση στο Μοντραγκόν, για να συνεχίσω μέχρι το αιχμάλωτο ‘Κιμπούτς’ στο Ισραήλ και την‘Κομμούνα της Μπάχα-Καλιφόρνια και της Μορέλος’ στο Μεξικό.

Μακρύ το ταξίδι, αλλά τόσο συναρπαστικό, που με οδήγησε στο ‘πρόταγμα του Σοσιαλισμού’ και στην ‘Παρισινή Κομμούνα’, στη‘Ρωσική Επανάσταση του 1905’και στην ‘Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917’.

Η επόμενη διαδρομή, ήταν προς την προσέγγιση της απόπειρας σύνθεσης των προταγμάτων της ‘Άμεσης Δημοκρατίας και του Σοσιαλισμού’, με σταθμούς τη ‘Συμβουλιακή Δημοκρατία της Γερμανίας’, τη ‘Συμβουλιακή Δημοκρατία της Ιταλίας’ και την ‘Κομμούνα της Κρονστάνδης’, για να καταλήξω στον αντίλογο και στις μετασεισμικές δονήσεις της‘Δικτατορίας του προλεταριάτου’ που ήρθε ως δήθεν ‘υπαρκτός σοσιαλισμός’ και έφυγε ως αυτό που ήταν, δηλαδή, ως υπαρκτός κρατικο-καπιταλισμός.

Φυσικά, ανέτρεξα στην Ανατολή και στις ‘Κινέζικες Κομμούνες’ και τον αγροτικό κομμουνισμό τους.

Επιστρέφοντας στη Δύση ήρθα αντιμέτωπος με τις απόπειρες ‘Αυτοδιαχείρισης’, ξεκινώντας από το ‘Παράδειγμα του Σάμμερχιλ’,περνώντας στην ‘Ισπανική επανάσταση για την Αυτοδιαχείριση’, έκανα μία στάση στον Ελληνικό Κοινοτισμό και στη Λαϊκή Εξουσία / Λαϊκή Δικαιοσύνη του ΕΑΜ, για να φτάσω μέχρι την ‘Άμεση Δημοκρατία της Μαριναλέντας’, και να καταλήξω,παρακάμπτοντας για μια σύντομη αναφορά στον ‘Γαλλικό Μάη’, στο μεγάλο αυτοδιαχειριστικό πείραμα που συντελείται στις μέρες μας στη Λατινική Αμερική.

Στο μεταξύ σε αυτήν τη διαδρομή,συνάντησα την επιστήμη των ‘Δικτύων’ και με αυτή την αφορμή και τα‘Εναλλακτικά Κοινωνικά Δίκτυα’, όπως: τα ‘Δίκτυα Ανταλλαγής’ αγαθών και υπηρεσιών χωρίς τη μεσολάβηση χρήματος, τις ‘Τράπεζες Χρόνου’ και τις ‘Τράπεζες Ενέργειας’.

Λίγο πριν το τέλος του οδοιπορικού μου,δέχτηκα και αποδέχτηκα την πρόσκληση για συμμετοχή στη συζήτηση ενός κύκλου εξακοσίων (600) Νέων, Γάλλων και Γερμανών, με αντικείμενο την ‘Αχρήματη Κοινωνία’, απ’ όπου βγήκα δυνατότερος για να αντιμετωπίσω την απόπειρα πλαστογράφησης της ρεαλιστικής Ουτοπίας, που επιχειρείται με τον ελβετικό μύθο περί Άμεσης Δημοκρατίας, αλλά και το λεγόμενο ‘Κίνημα Zeitgeist’ / Venus Project για να τερματίσω με μια σύντομη επίσκεψη στη ρομαντική, όσο και οραματική ‘Όλβια Πολιτεία των Ρόδων’.

“Συνοψίζοντας τις εμπειρίες μου από αυτό το οδοιπορικό, καταλήγω σε τρία συμπέρασματα:

- Το πρώτο συμπέρασμα είναι πως η ανθρωπότητα παλεύει από τα γεννοφάσκια της για Κοινοκτημοσύνη και Ισότητα, για Ισότητα και Δικαιοσύνη, για Άμεση Δημοκρατία και Ελευθερία, για Συνεργασία και Ειρήνη, για απελευθέρωση του Ανθρώπου από κάθε μορφή εξουσίας.

- Το δεύτερο συμπέρασμα είναι πως η εργαζόμενη ανθρωπότητα εμποδίστηκε συστηματικά από όλα τα εκμεταλλευτικά κοινωνικο-οικονομικά συστήματα που επέβαλλαν την κυριαρχία τους με τη βία των ιδεολογιών, των θεσμών, των διάφορων σκοταδισμών, του ταξικού κράτους και των όπλων. Βέβαια, η ανθρωπότητα κατάφερνε πάντα κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες να κλείνει τον κύκλο αυτών των ενοχλητικών παρασιτικών μορφωμάτων και να δημιουργεί με υπομονή και επιμονή τους όρους της απελευθέρωσής της, από το ένα μετά το άλλο εξουσιαστικό-εκμεταλλευτικό σύστημα,μέχρι που φτάσαμε στον 21ο αιώνα, όπου η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με την καπιταλιστική βαρβαρότητα.

- Το τρίτο συμπέρασμα είναι πως η ανθρωπότητα συνειδητοποιεί σταδιακά, όπως αποκαλύπτεται και στο οδοιπορικό μας, πως δεν έχει να επιλέξει μεταξύ του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού και του κρατικού καπιταλισμού ή του τριτοτεταρτοδιεθνιστικού ψευτοσοσιαλισμού, αλλά είναι εκ των πραγμάτων αναγκασμένη και αποφασισμένη να αναδείξει την μακραίωνη αγωνιστική προσπάθειά της σε σύγχρονη επιλογή της. Γι’αυτό θα χρειαστεί οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού να αυτονομηθούν πνευματικά, ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά από την κηδεμονία της άρχουσας τάξης και να επεξεργαστούν το δικό τους σύγχρονο Σχέδιο για το Μέλλον της Ανθρωπότητας.

Ένα σχέδιο που θα αναπτύσσεται παράλληλα με τη ριζική αποκαπιταλιστικοποίηση της κοινωνίας-ανθρωπότητας με την οικοδόμηση του Κοινωνικοοικονομικού Συστήματος του Ουμανισμού, συστατικά στοιχεία του οποίου θα είναι η κοινοκτημοσύνη και η Άμεση Δημοκρατία με στόχο τη δημιουργία της Αταξικής Κοινωνίας και του Οικουμενικού Ουμανιστικού Πολιτισμού.

Η ανθρωπότητα βρέθηκε, στην αργόσυρτη και βασανιστική διαδρομή της, πολλές φορές μπροστά σε τέτοια διλήμματα και πάντα στην ώρα της κατάφερνε να πετάει από πάνω της κάθε τι το παρακμασμένο και το σάπιο και να ανοίγει τον δρόμο για τον εκάστοτε δυνατό και αναγκαίο καλύτερο κόσμο.

Οι επιστήμες και οι τεχνολογίες του 21ου αιώνα, που συνθέτουν την αντικειμενική δυνατότητα, σε συνεργασία με την κατασταλαγμένη εμπειρία και την απελευθερωτική ιστορική συνείδηση της σύγχρονης εργαζόμενης κοινωνίας, που συνθέτουν τη συλλογική υποκειμενική παράμετρο της αντικαπιταλιστικής-ουμανιστικής επανάστασης, θα γυρίσουν κάποια στιγμή τη σελίδα της ιστορίας και θα διευρύνουν τους ορίζοντες του ανθρώπινου πολιτισμού.

Το πολύ πρόσφατο ‘Κίνημα των Αγανακτισμένων’ που έβαλε στην Ημερήσια Διάταξη ολόκληρης της Ανθρωπότητας το πρόταγμα ‘Άμεση Δημοκρατία Τώρα και Παντού’δεν είναι παρά ο σταθμός που οριοθετεί τη νέα πορεία και τη νέα ποιότητα του αγώνα της εργαζόμενης ανθρωπότητας για την κοινωνική απελευθέρωσή της.
Θα μπορούσα να ισχυριστώ πως αυτό το κίνημα επιβεβαίωσε, στην κρίσιμη ώρα της κατάρρευσης της ιδεολογίας του νεοφιλελευθερισμού, την ιστορική διαδρομή και την τεκμηρίωση της Άμεσης Δημοκρατίας με στόχο την κοινωνική ισότητα και την Αταξική Κοινωνία και απάντησε σε όσους ακόμα διαβάζουν την ιστορία από τη σκοπιά της ‘νεοφιλελεύθερης αστικής δημοκρατίας’, της σοσιαλδημοκρατίας και του τριτο-τεταρτοδιεθνιστικού κρατικοκαπιταλιστικού δογματισμού.

Η κυρίαρχη ιδεολογία των νικητών-εξουσιαστών, που γράφουν, ξαναγράφουν και φυσικά πλαστογραφούν την ιστορία, αντιμετώπιζε πάντα και συνεχίζει να αντιμετωπίζει εχθρικά και από ιστοριογραφική πλευρά αυτή την άσβεστη, διαρκή και μακραίωνη ουμανιστική επανάσταση της ανθρωπότητας, με αποτέλεσμα οι επίσημες πηγές να είναι περιορισμένες, πράγμα που κάνει αρκετά δύσκολη την απόπειρα καταγραφής της.

Από την πλευρά της η εργαζόμενη ανθρωπότητα κατάφερνε πάντα, κύρια χάρη σε γενναίες ατομικές και συλλογικές προσπάθειες κάποιων ανυπότακτων, ‘περιθωριακών’, καρμπονάρων και‘αναρχικών’, να περισώζει σημαντικές πληροφορίες για όλα όσα συνέβαιναν. Αυτές τις πληροφορίες που η σύγχρονη τεχνολογία του διαδικτύου επιτρέπει να βγουν από τις βιβλιοθήκες και τα διάφορα αρχεία και έτσι κοινωνικοποιώντας τες, τις ξαναζωντανεύει, τροφοδοτώντας ένα γόνιμο διάλογο που ρίχνει περισσότερο φως στο Χθες, αλλά και στο Αύριο της Ανθρωπότητας. Για να ξέρουμε πού πάμε, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε από πού ερχόμαστε.

Το Φως της Γνώσης, που μας βοηθάει να δούμε πως η καπιταλιστική βαρβαρότητα δεν είναι η ‘μοίρα της ανθρωπότητας’, αλλά οι κοινωνίες εξελίσσονται, η ανθρωπότητα αλλάζει στον βαθμό που κάθε φορά απελευθερώνεται από τους εκάστοτε σκοταδιστικούς και εξουσιαστικούς μύθους και συνεπώς ένας καλύτερος κόσμος δεν είναι μόνο αναγκαίος, αλλά σήμερα στον 21ο αιώνα είναι και εφικτός.

Ο ουμανισμός, ως κοινωνική ισότητα, ελευθερία, ευημερία, άμεση δημοκρατία, αταξική κοινωνία και οικουμενική ειρήνη (και όχι ως υποκριτική φιλανθρωπία των αρπακτικών σκοταδιστικών και εξουσιαστικών ιερατείων), αυτό το φωτεινό μονοπάτι της εκατομμυριόχρονης ανθρώπινης ιστορίας, μας δείχνει πως οι λύσεις δεν έρχονται από το μέλλον, αλλά έρχονται από το μακρινό παρελθόν και φέρνουν το μέλλον.Το μέλλον της ανθρωπότητας δεν μπορεί να είναι ο εφιάλτης του 1%, αλλά η ελπίδα, η απαίτηση και ο αγώνας του 99% του πληθυσμού του πλανήτη Γη, για άμεση δημοκρατία και αταξική κοινωνία.

Υγ. *Με την πεποίθηση πως όλα τα έργα και όλες οι δημιουργίες δεν επιτρέπουν κανένα εγωισμό γιατί είναι προϊόντα συλλογικά-κοινωνικά επειδή ακουμπάνε πάνω στα έργα και στις δημιουργίες των δημιουργών όλων των προηγούμενων γενιών που συνθέτουν το συλλογικό νου, την ιστορική μνήμη και την κοινωνική συνείδηση, γι’ αυτό οφείλω να ευχαριστήσω όλους όσοι, και είναι αρκετοί, συμμετέχουν με κείμενα στο διαδίκτυο, στα διάφορα περιοδικά, στις εφημερίδες, αλλά και με βιβλία, σ’ αυτό τον διάλογο από τον οποίο άντλησα πολλές σημαντικές πληροφορίες και χρήσιμες απόψεις, χωρίς τις οποίες αυτό το βιβλίο θα ήταν πολύ φτωχότερο.

Ελπίζω οι επόμενες προσπάθειες να αναδείξουν και άλλες χρήσιμες πληροφορίες και ακόμα πιο γόνιμες απόψεις, μέχρι να σπάσει το μονοπώλιο της κυρίαρχης, στην κοινωνία και στους διάφορους εξουσιαστικούς κομματικούς μηχανισμούς, ιδεολογίας και να ανατραπεί η συνωμοσία της σιωπής ή της απαξίωσης κάθε απόπειρας να δει και να ερμηνεύσει την ιστορία από τη σκοπιά των συμφερόντων της εργαζόμενης κοινωνίας.

“Γράφω εδώ και σχεδόν μισό αιώνα. Εκατοντάδες κείμενά μου έχουν δημοσιευτεί μεταξύ αυτών και δεκατρία βιβλία. Είμαι οικονομολόγος και αντιμετωπίζω τα πράγματα όχι από τη σκοπιά του τεχνοκράτη, του οικονομέτρη ή του οικονομοτεχνικού, αλλά από τη σκοπιά της Σχολής της Πολιτικής Οικονομίας, η οποία προσπαθεί να συνδυάσει τον οικονομικό ορθολογισμό με τον ανθρωπισμό, δηλαδή, τη βελτιστοποίηση της παραγωγής αγαθών με τη μεγιστοποίηση της ανθρώπινης και της κοινωνικής ευτυχίας.

Γράφω κυρίως για οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά θέματα κρίνοντας, προτείνοντας και αναζητώντας πειστικές απαντήσεις και καλύτερες λύσεις για τον άνθρωπο, την κοινωνία του και τον πολιτισμό του. Τη χαρά μου μετά από κάθε δημοσίευση άρθρου και κύρια βιβλίου την κατασπαράζει μια μόνιμη επωδός, παράφωνη χορωδία βεβαιότητας αβέβαιων και τρομαγμένων υπάρξεων θα έλεγα: «καλά αυτά που γράφεις αλλά αυτά δεν γίνονται, είναι ουτοπίες, πρώτον γιατί δεν έγιναν ποτέ και δεύτερον γιατί ο κόσμος δεν διαβάζει».

Κάποιοι από τους συγγραφείς που ‘βάζουν το δάκτυλό τους στον τύπο των ήλων’ αποθαρρύνονται από αυτή η αντιμετώπισή και τα παρατάνε. Κάποιοι άλλοι πεισμώνουν και πάνε στο επόμενο άρθρο ή βιβλίο επιστρατεύοντας περισσότερα πειστικά επιχειρήματα και αραδιάζοντας όση περισσότερη ανθρώπινη γνώση μπορούν για να πείσουν για τη δυνατότητα πως τα πράγματα μπορούν να γίνουν καλύτερα. Κι’ εγώ ανήκω στους πεισματάρηδες. Δεν τα παρατάω και κάθε φορά επανέρχομαι με καινούργια γνώση και αναλυτικότερα επιχειρήματα για να ενισχύσω το διάλογο που αναζητά λύσεις και προοπτικές.

 

Πηγή: Κώστας Λάμπος http://tvxs.gr/news/biblio/me-stoxo-tin-koinoniki-isotita-kai-ton-oymanismo-toy-kosta-lampoy,

Αστικός κοινοβουλευτισμός και Δημοκρατία a la foie gras

Αστικός κοινοβουλευτισμός

και

Δημοκρατία a la foie gras

Γράφει ο Κώστας Λάμπος

«Όσο η ελληνική κοινωνία δεν δείχνει διάθεση για αυτονομία,

δεν μπορεί να σωθεί, διότι δεν θέλει να σωθεί από μόνη της,

να πάρει τις τύχες της στα χέρια της. Όσο θα αναθέτει τη σωτηρία της

σε κομματικούς και εκκλησιαστικούς ποιμένες, θέτοντας τον εαυτό της

σε κατάσταση ποιμνίου, κομματικού και εκκλησιαστικού, τόσο τα ποίμνια

το μόνο που θα μπορούν να διεκδικήσουν θα είναι οι καλύτερες συνθήκες

σφαγής– αυτό είναι άλλωστε το μόνο που προσφέρουν σίγουρα οι

κομματικοί και εκκλησιαστικοί ποιμένες»

Γιώργος Οικονόμου[1]

Ο Ελληνικός Λαός άκουσε κατά την προεκλογική διαδικασία των εκλογών της 6^ης Μάη 2012την πρόθεση του ΣΥΡΙΖΑ να συγκροτήσει «αριστερή κυβέρνηση» και του έδωσε τη δυνατότητα να το επιχειρήσει και μάλιστα με τη συνεργασία της Δημοκρατικής Αριστεράς, αλλά και με τη στήριξη ή και ανοχή του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας που βρίσκονταν στο καναβάτσο και έτρεμαν τη λαϊκή οργή και μια νέα προσφυγή στις κάλπες. Ο ΣΥΡΙΖΑ όμως δεν αξιοποίησε την ευκαιρία είτε γιατί εθισμένος στη βολική αντιπολίτευση έπαθε πολιτικό σοκ[2]μπροστά στις κυβερνητικές ευθύνες, είτε από βοναπαρτική πολιτική πλεονεξία του «όλα ή τίποτα», πράγμα που οδήγησε στις εκλογές της 17^ης Ιουνίου2012, εξέλιξη που του τη χρέωσαν οι πολιτικοί του αντίπαλοι και σε μεγάλο βαθμό και το εκλογικό σώμα.

Με την αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να κατανοήσει τους όρους του πολιτικού παιχνιδιού σε συνθήκες αστικού κοινοβουλευτισμού, οι πολιτικές δυνάμεις του ελληνικού πλιατσικοκαπιταλισμού, που χορεύουν στο ρυθμό της ορχήστρας των 'ανδρών με τα μαύρα κοστούμια', βρήκαν την ευκαιρία να ανασυνταχθούν και με τη βοήθεια όλων των ‘θεών και δαιμόνων’ του παγκόσμιου καπιταλισμού κατάφεραν να αποτρέψουν την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην πρώτη θέση που θα του έδινε την ηγεμονική δυνατότητα να σχηματίσει αυτοδύναμη και μάλιστα ‘αριστερή’ κυβέρνηση.

Κατά την προεκλογική διαδικασία με ορίζοντα τις εκλογές της 17 Ιούνη 2012, κατά την οποία η σύγκρουση μετεξελίχθηκε από επαρχιακή σύγκρουση μεταξύ ‘μνημονιακών και αντιμνημονιακών’, σε σύγκρουση μεταξύ ‘Ευρώ και Δραχμής’ και κατά ένα σουρεαλιστικό τρόπο σε σύγκρουση μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Ευρωζώνης ή Ευρωπαϊκής Ένωσης και για κάποιους σε σύγκρουση μεταξύ ‘Ελλάδας και Κόσμου’. Αυτή η εξέλιξη προφανώς δεν ήταν επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ κάτι άλλωστε που ήταν ανώτερο και των δυνάμεών του, αλλά ήταν η επιλογή-παγίδα του σκληρού πυρήνα του ηγεμονικού κεφάλαιου με δυό στόχους. Ο ένας ήταν να φρενάρουν τον ανατρεπτικό ενθουσιασμό του Ελληνικού Λαού και να του κόψουν τη φόρα για ‘αριστερή’ κυβέρνηση, όπως αυτός την εννοεί, και ο άλλος λόγος είναι για να δαμάσουν το ΣΥΡΙΖΑ και να τον προσγειώσουν να αρκεστεί στο ρόλο του ‘αριστερού διαχειριστή’ του κεφαλαίου, πράγμα άλλωστε που μερικά κορυφαία στελέχη του φάνηκαν με κάποιες ουσιαστικές διαφοροποιήσεις να αντιλαμβάνονται και να αποδέχονται. Το σύστημα δεν φοβήθηκε το ΣΥΡΙΖΑ που πολιτεύεται με κεϋνσιανές θεωρίες και σοσιαλδημοκρατικά γιατροσόφια για τη θεραπεία του καπιταλισμού, αλλά τον κόσμο που στο όνομα της ‘αριστερής κυβέρνησης’ μεγάλωνε τις αντικαπιταλιστικές προσδοκίες του και δεν θα μπορούσε να ελεγχθεί, γι’ αυτό κράτησε το ΣΥΡΙΖΑ στη αντιπολίτευση για να μετεξελιχθεί από κατά φαντασία, ή από εκλογική σκοπιμότητα επαναστάτης σε ρεαλιστή ‘αριστερό’ διαχειριστή του κεφαλαίου[3].

Αλλά ας δούμε πως κατάφερε το σύστημα να συνέλθει από τη λαϊκή κατραπακιά της 6^ης Μάη,να ανασυντάξει τις δυνάμεις του, να κηδέψει το όραμα για μια ‘αριστερή κυβέρνηση’ που αυτοκτόνησε σύριζα και στο τσάκα-τσάκα να γιορτάσει τα «40ημερα»με τη συγκρότηση κυβέρνησης του συντηρητικού ‘ευρωπαϊκού μετώπου’. Για να κατανοήσουμε γιατί μας ήρθε ο ουρανός σφοντύλι θα πρέπει να βάλουμε μπροστά μας την εικόνα μιας Νέας Δημοκρατίας που από το τριάντατόσο % των προηγούμενων εκλογών του 2009 κατρακύλησε στο 18% και κάτι, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ από το 4,6%εκτινάσσεται στο 16% και κάτι. Με τη νέα προσφυγή στις κάλπες της 17^ηςΙούνη, όλοι περίμεναν πως με τη φόρα που έχει πάρει ο Ελληνικός Λαός, η μικρή διαφορά των 2 ποσοστιαίων μονάδων που χώριζε το πρώτο από το δεύτερο κόμμα, θα αντιστρέφονταν, και μάλιστα στο πολλαπλάσιο, εξαιτίας της συντριπτικής κατάρρευσης της ΝΔ και της ραγδαίας δυναμικής ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ με αποτέλεσμα ο ΣΥΡΙΖΑ να είναι πρώτο κόμμα και να συγκροτήσει την ‘αριστερή’ κυβέρνησή του.Πράγμα όμως που δεν συνέβει. Αντίθετα μάλιστα . Η σειρά επιτυχίας δεν άλλαξε και η διαφορά διευρύνθηκε, οριακά βέβαια, αλλά υπέρ της ΝΔ. Γιατί όμως; Γιατί ανακόπηκε η ανατρεπτική ορμή του εκλογικού σώματος και ποια δύναμη, ή καλύτερα ποιών η αδυναμία, ‘ανάστησε το νεκρό Λάζαρο’;

Αυτό το ερώτημα θα προσπαθήσω να το απαντήσω με αναφορά στην ιστορία του τρόπου παραγωγής του Φουά γκρα[4].Το εκλογικό αποτέλεσμα που θέλει κάθε φορά να βγάλει το σύστημα μοιάζει πολύ με τη διαδικασία του καπιταλιστή που παράγει Φουά γκρα.

Συνεπώς η νίκη της ΝΔ στις εκλογές της 17^ης Ιούνη 2012 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το πολιτικό Φουά γκρα της παγκόσμιας πολιτικής ελίτ, που βρίσκεται στην υπηρεσία της Α.Μ. του ηγεμονικού Κεφαλαίου της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης[5].Γι’ αυτό άλλωστε έκαναν όλοι οι πολιτικοί αχυράνθρωποι του πλανήτη, του πλανητάρχη μη εξαιρουμένου, ότι μπορούσαν για να τρομοκρατήσουν τον Ελληνικό Λαό και μόλις έβγαλαν το πολιτικό Φουα γκρά τους ανάσαναν, γιατί έτσι αποσοβήθηκε τάχα η καταστροφή του παγκόσμιου συστήματος της αγοράς,ικανοποιήθηκαν τα αφεντικά τους και βεβαίως δεν θα λείψει από το τραπέζι τους το καθημερινό Φουα γκρα τους. Αυτή η συμπεριφορά της παγκόσμιας ελίτ να κατασυκοφαντεί μια ολόκληρη χώρα και ένα Λαό με την ιστορία του Ελληνικού Λαού και να τρομοκρατεί μια αριθμητικά τόσο μικρή κοινωνία δείχνει αφ’ ενός την αχίλλεια φτέρνα του παγκόσμιου καπιταλισμού και αφ’ ετέρου την τεράστια δύναμη που μπορεί να αποκτήσει και η πιο μικρή χώρα αν αποφασίσει να αντισταθεί στον παγκόσμιο καπιταλισμό με όπλο της το όραμα της αριστερής κοινωνίας για κοινωνική ισότητα.

Φουά γκρά (foie gras)σημαίνει "λιπαρό συκώτι" και παράγεται από πάπιες ή χήνες. Πρόκειται για μια πανάκριβη θρεπτική λιχουδιά για λίγους, όπως ακριβώς είναι και η αστική δημοκρατία, ένα σύστημα για κεφαλαιοκράτες και εξουσιαστές. Ο τρόπος που παράγεται είναι φρικιαστικός, γιατί τα πτηνά ταΐζονται μηχανικά και βίαια‘μέχρι σκασμού’ με στόχο να εμπλουτιστεί το συκώτι τους με λίπος και να αυξηθεί σε μέγεθος και βάρος μέχρι και δέκα φορές πάνω από το κανονικό του μέγεθος[6].Αυτό συμβαίνει στις ‘σύγχρονες’ μονάδες παραγωγής μεγάλων ποσοτήτων Φουά γκρα.Σύμφωνα με την παράδοση πέρα από τη μέθοδο βίαιου υπερταΐσματος εφαρμόζεται και ο εγκλεισμός των πτηνών σε περιορισμένο χώρο στον οποίο αυτά κατατρομοκρατούνται με τη βοήθεια ειδικών εκκωφαντικών θορύβων και ζουν σε συνθήκες ακραίου φόβου και αγωνίας θανάτου μέχρι να πρηστεί αρκετά το συκώτι τους.

Αν βάλουμε στη θέση του Φουά γκρα το επιδιωκόμενο εκλογικό αποτέλεσμα, στη θέση των μονάδων παραγωγής Φουά γκρα, τα πολιτικά κόμματα του αστικού κοινοβουλίου, στη θέση των πτηνών που αποτελούν την ‘πρώτη ύλη’ παραγωγής Φουά γκρα, τους ψηφοφόρους, στη θέση της 'κατάλληλης τροφής', την σκόπιμα αποπροσανατολιστική γνώση και στη θέση των θορύβων τα κομματικά συνθήματα φόβου, τους τραμπουκισμούς και τις ιαχές των κομματικών ταλιμπάν και τις απειλές, τότε θα κατανοήσουμε γιατί το σύστημα του καπιταλισμού δημιουργεί, κάθε φορά που στήνει εκλογές, αντίστοιχες συνθήκες και μας ταΐζει με συγκεκριμένη 'γνώση' και σε συνθήκες κατατρομοκράτησης και ακραίου φόβου με στόχο να μας φέρει σε απόγνωση, τότε θα καταλάβουμε πως για τον καπιταλισμό οι εργαζόμενοι άνθρωποι, οι οπαδοί και ψηφοφόροι, δεν μετράνε παρά σαν δύναμη παραγωγής πλούτου και σαν πρώτη ύλη παραγωγής του επιθυμητού εκλογικού αποτελέσματος που αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση για τη νομιμοποίηση των εγκλημάτων που διαπράττει το σύστημα σε βάρος της Φύσης, της κοινωνίας, της ανθρωπότητας και του πολιτισμού.

Αυτή είναι η τακτική του καπιταλισμού και του πολιτικού του συστήματος, δηλαδή του αστικού κοινοβουλευτισμού, σε κάθε εκλογική αναμέτρηση των κομμάτων ο σκοπός των οποίων είναι να ζαλίσουν, να πρήξουν το συκώτι και να θολώσουν τα μυαλά των ψηφοφόρων,μέχρι να επιτύχουν το εκλογικό αποτέλεσμα που βολεύει την εξουσία του. Θέση για άτομα και συλλογικότητες που δεν δέχονται να γίνουν μαριονέτες και κόμματα του κοινοβουλευτικού παραλόγου και να παίξουν το παιχνίδι της παραπλάνησης, της κατατρομοκράτησης και της τεχνητής διάσπασης της εργαζόμενης κοινωνίας και συνεπώς να συμβάλλουν στη μετατροπή των ανθρώπων σε αλλοτριωμένους οπαδούς και σε ‘κοινωνικές πάπιες’ δεν προβλέπεται, δεν είναι επιθυμητή και επιπλέον, ως‘εχθρική και επικίνδυνη’ τιμωρείται με κάθε πρόσφορο τρόπο.

Υπάρχει μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα που μας διδάσκει πως ο κομματικός ανταγωνισμός στο αστικό κοινοβούλιο αντανακλά τον θανάσιμο ανταγωνισμό μεταξύ των καπιταλιστών και εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κεφαλαίου σε βάρος των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, διαιρώντας και αποπροσανατολίζοντας την εργαζόμενη κοινωνία τα συμφέροντα της οποίας είναι κοινά και αδιαίρετα. Το κομματικό πολιτικό σύστημα λειτουργεί κύρια ως διαμεσολαβητής μεταξύ των διαφορετικών ανταγωνιζόμενων κατηγοριών του κεφαλαίου, και μόνο δευτερευόντως μεταξύ του Κεφαλαίου και της εργαζόμενης κοινωνίας συνολικά, με αποτέλεσμα η κοινωνία να χάνει, με τη βοήθεια των σκοταδιστικών, των εκπαιδευτικών, των προπαγανδιστικών και λοιπών εξουσιαστικών ιερατείων, το πραγματικό περιεχόμενο του κομματικού ανταγωνισμού και να καλλιεργεί την ψευδαίσθηση πως αυτός ο ανταγωνισμός γίνεται προς όφελός του"πάντα ευκολόπιστου και πάντα προδομένου" 'κυρίαρχου για μια μέρα λαού'[7].Γι’ αυτό όλα τα πολιτικά κόμματα ‘αγωνίζονται’ ανταγωνιζόμενα για τη σωτηρία του κοινοβουλευτικού συστήματος, για τη βελτίωση της ‘Δημοκρατίας μας’,εννοώντας προφανώς την αστική δημοκρατία, δηλαδή τη δικτατορία του κεφαλαίου πάνω στην εργαζόμενη κοινωνία, ‘για περισσότερες θέσεις εργασίας’ και ‘για καλύτερα μεροκάματα’, αλλά κανένα δεν τόλμησε να αμφισβητήσει τη φύση και τη θέση, το ρόλο και την εξουσία του Κεφαλαίου και πολύ περισσότερο κανένα δεν τόλμησε να μιλήσει για το ρόλο της κοινωνίας και για την κοινωνική αυτοδιεύθυνση, για την Άμεση Δημοκρατία, κι’ αυτό γιατί για το καπιταλιστικό σύστημα αυτές είναι έννοιες απαγορευμένες για το πολιτικό υπηρετικό προσωπικό του. Η ιδεολογική διαφοροποίηση των πολιτικών κομμάτων υπαγορεύεται τόσο από το γεγονός πως το καθένα εκφράζει τα συμφέροντα διαφορετικής ομάδας καπιταλιστικών και εξουσιαστικών κύκλων, όσο και από την ανάγκη να γίνονται πιστευτά από το εκλογικό σώμα και να διασπούν τους εργαζόμενους σε ακροδεξιούς, δεξιούς,κεντροδεξιούς, κεντροαριστερούς, ‘αριστερούς’ και ακροαριστερούς οπαδούς. Αυτό όμως σημαίνει πως τα πολιτικά κόμματα στον καπιταλισμό δεν είναι παρά μηχανισμοί ‘παπιοποίησης’ και ‘χηνοποίησης’ των εργαζόμενων ανθρώπων,δραστηριότητα που εκφράζεται σε εκλογικά ποσοστά με λάφυρο την κυβερνητική εξουσία για όσο διάστημα το κάθε κόμμα διατηρεί τα εκλογικά ποσοστά του πρώτου,του ‘νικητή’, γιατί η συμμετοχή στην πολιτική εξουσία του καπιταλισμού είναι ανάλογη με το ποσοστό κοινωνίας που το κάθε κόμμα καταφέρνει να παραπλανήσει.Με άλλα λόγια ο καπιταλισμός θα υπάρχει όσο η κοινωνία θα πείθεται, θα αναγκάζεται και θα αποδέχεται να «κάνει την πάπια»

Οι κοινωνίες και η Ελληνική κοινωνία ιδιαίτερα, φαίνεται να συνειδητοποιούν σταδιακά, ακόμα κι’ αν αυτό προς το παρόν και συγκυριακά εκφράζεται με λάθος τρόπο, ή από σκοπιμότητα και από λάθος φορείς, πως στη μεγάλη πορεία της ανθρωπότητας έχουν διαμορφωθεί οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για να πάψουν οι κοινωνίες να «κάνουν την πάπια»και να απαλλαγούν από τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και από το συμπλήρωμά του, το αστικό κοινοβουλευτικό σύστημα και στη θέση τους να οικοδομήσουν μια κοινωνία της ισότητας, της ισηγορίας, της ισοπολιτείας, της ισονομίας και κατά συνέπεια της κοινωνικής αυτοδιεύθυνσης, δηλαδή της Άμεσης Δημοκρατίας, με στόχο την Αταξική Κοινωνία και τον Οικουμενικό Ουμανιστικό Πολιτισμό[8].

Τα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα προς αυτή τη γνήσια αντικαπιταλιστική κατεύθυνση δείχνουν, γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίο πως με την εμφάνισή τους, το καπιταλιστικό σύστημα έτρεξε να τα καπελώσει και μέσω της χειραγώγησης της δυσαρέσκειας να τα ευνουχίσει με σκοπό να τα εντάξει στα υφιστάμενα, ή στα"νέα" συστημικά πολιτικά κόμματα , πράγμα που επιβεβαιώνεται και από την τρέχουσα αναδιάταξη του κομματικού τοπίου. Το σκηνικό της πολιτικής παραπλάνησης και τρομοκρατίας που στήθηκε στις δυό τελευταίες εκλογές δείχνει πως τα νέα κοινωνικά κινήματα αποτελούν τη μοναδική απειλή για το σύστημα της καπιταλιστικής βαρβαρότητας και γι’ αυτό το σύστημα προσπαθεί, δίπλα στο ανίσχυρο να τα αναχαιτίσει καπιταλιστικό κράτος, να οργανώσει το συμπλήρωμά του, δηλαδή το ημιπαράνομο και τώρα ημινόμιμο φασιστικό παρακράτος.

Είναι γεγονός πως η χώρα και η Ευρώπη και μαζί της η Ανθρωπότητα ολόκληρη, μπήκε σε μια καινούργια φάση κατά την οποία τα νέα κοινωνικά κινήματα θα αποστασιοποιούνται σταδιακά από κάθε ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική έκφραση του καπιταλιστικού συστήματος και του συμπληρώματός του, τον αστικό κοινοβουλευτισμό, διεκδικώντας την αυτόνομη και αυτενεργό παρουσία τους με στόχο την πολύπλευρη και πολεπίπεδη αντικαπιταλιστική δράση με κατεύθυνση την πραγματική εξωσυστημική αριστεροποίηση της κοινωνίας συνολικά. «Η οριζόντια αντι-ιεραρχική και αδιαμεσολάβητη σύνδεση, συντονισμός και αλληλεγγύη όλου αυτού του «αστερισμού»κοινοτήτων και συλλογικοτήτων, κινημάτων και δράσεων, κοινωνικών δομών και αντιθεσμών, που στηρίζονται στην καθημερινή άμεση πράξη εκατομμυρίων ανθρώπων οι οποίοι δεν περιμένουν την ‘κατάλληλη ώρα’ και τον ‘κατάλληλο συσχετισμό’, θα μας δώσει τη δυνατότητα να επιβιώσουμε αλλάζοντας τη ζωή μας και να ζήσουμε υπερβαίνοντας την επιβίωση. Επανασυστήνοντας έναν διαφορετικού τύπου κοινωνικό δεσμό, ικανό να αναπτύξει και να προστατεύσει μια ζωή άξια να βιωθεί, πέρα από τη “γυμνή ζωή” της επιβίωσης και εν τέλει την καταστροφή της ζωής που επιφυλάσσουν ως μέλλον μας»[9].

Η εργαζόμενη κοινωνία-ανθρωπότητα, με καταλύτη τα νέα κοινωνικά κινήματα, αυτοαριστεροποιείται-ωριμάζει σταδιακά και από κάποιο βαθμό ωριμότητας και μετά δεν θα χρειάζεται μεσσίες, σωτήρες, ψευτοεπαναστατικές πρωτοπορίες, ‘αριστερούς’ διαμεσολαβητές και ‘αριστερά’ συστημικά κόμματα για να την εκφράσουν, γιατί θα είναι η ίδια μια συμπαγής αριστερή δύναμη ικανή να αποκαπιταλιστικοποιηθεί, να απελευθερωθεί και να διεκδικήσει την πραγματοποίηση του πανάρχαιου, μόνιμου, πάντα επίκαιρου και τον 21^ο αιώνα εφικτού οράματός της για κοινωνική ισότητα, χωρίς την οποία καμιά ελευθερία, πέρα από αυτήν των εξουσιαστών, καμιά ειρήνη, πέρα από αυτή των πολεμοκάπηλων και καμιά ευημερία, πέρα από αυτή των εκμεταλλευτών δεν μπορεί να υπάρξει. Ένας καλύτερος κόσμος είναι εφικτός. Ένας καλύτερος κόσμος είναι εδώ και καμιά δύναμη δεν θα αποτρέψει την ολοκλήρωσή του.

Χαϊδάρι, 18 Ιούνη 2012

---

[2]Βλέπε, Λάμπος Κώστας, Το σοκ του ΣΥΡΙΖΑ, στο περιοδικό ΠΟΛΙΤΕΣ, τεύχος 38/Μάης2012 καθώς επίσης και σε δεκάδες ιστότοπους του διαδικτύου (http://epithesh.blogspot.gr/2012/05/v-behaviorurldefaultvmlo.html, )

[3]Βλέπε Λάμπος Κώστας, Αριστερή διαχείριση του κεφαλαίου ή αυτοδιαχείριση της αριστερής κοινωνίας;, http://epithesh.blogspot.gr/2012/06/blog-post_12.html, (υπό δημοσίευση στο περιοδικό ΠΟΛΙΤΕΣ).

[4]ΝΤΡΟΠΗ. ΞΕΡΕΤΕ ΠΩΣ ΠΑΡΑΓΕΤΕ ΤΟ ΦΟΥΑΓΚΡΑ (FOIE GRAS)? http://www.pamepreveza.gr/Blog/Blogs/tabid/218/articleType/ArticleView/articleId/9082/---FOIE-GRAS-.aspx,

[5] Βλέπε Λάμπος Κώστας, Αμερικανισμός και Παγκοσμιοποίηση. Οικονομία του Φόβου και της Παρακμής, ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ, Αθήνα 2009.

[6]«Φουά-γκρα, είναι ο γαλλικός όρος για το «λιπώδες ήπαρ", που είναι το προϊόν ακραίας σκληρότητας ανθρώπων απέναντι στα ζώα. Είναι το πρησμένο,ασθενές συκώτι πάπιας ή χήνας που τρέφονται βίαια μόνο μέχρι το σημείο του θανάτου τους πριν από τη σφαγή. Τα πτηνά υποφέρουν τρομερά, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά τη διαδικασία του βίαιου θηλασμού. Σε λίγες μόνο εβδομάδες, το συκώτι τους πρήζεται έως και δέκα φορές πάνω από το κανονικό μέγεθος του και τα πουλιά ούτε καν μπορούν να σταθούν, να περπατήσουν ή ακόμα και να αναπνεύσουν.Σε αυτό το σημείο, θανατώνονται και τα συκώτια τους πωλούνται ως"γκουρμέ"», βλέπε, Η αλήθεια του Φουά γκρα: http://paratolmo.blogspot.gr/2010/07/blog-post.html,

[7]Λάμπος Κώστας, Η αντιπροσωπευτική Δημοκρατία και οι εκλογές ως ψευδαίσθηση και ως απάτη, (http://www.infonewhumanism.blogspot.gr/2012/04/blog-post_19.htmlκαι στο περιοδικό ΠΟΛΙΤΕΣ, τεύχος 37/Απρίλη 2012,

[8]Βλέπε, Λάμπος Κώστας, Άμεση Δημοκρατία και Αταξική Κοινωνία. Η Μεγάλη Πορεία της Ανθρωπότητας προς την Κοινωνική Ισότητα και τον Ουμανισμό, ΝΗΣΙΔΕΣ,Θεσσαλονίκη 2012.

[9]Χαριτάκης Κώστας, Πέρα από τις εκλογές, Εφημερίδα ΔΡΑΣΗ, http://efimeridadrasi.blogspot.gr/

---

[1]Οικονόμου Γιώργος, Τα αδιέξοδα των κομμάτων και του κοινοβουλευτισμού, στο περιοδικό ΠΟΛΙΤΕΣ, τεύχος 38/Μάης 2012.

Η Λαϊκή Επανάσταση της 6ης Μαϊου και το σοκ του Σύριζα

 Γράφει ο Κώστας Λάμπος*

prodial21@gmail.com,

Η χθεσινή λαϊκή ετυμηγορία απόδειξε πως οι γνήσιες λαϊκές επαναστάσεις συντελούνται σε δόσεις αθόρυβα και αναίμακτα. Στις κάλπες και όχι στα οδοφράγματα ή στα χαρακώματα ο χιλιοπροδομένος Ελληνικός Λαός σμπαράλιασε, μέσα σε δώδεκα ώρες, το πολιτικό σύστημα του κεφαλαίου και αχρήστεψε τους κομματικούς εκφραστές του, μαζί με τους αχυράνθρωπους πολιτικάντηδες που το υπηρετούσαν.

Οικαθεστωτικές-μνημονιακές πολιτικές δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού με κύριους εκφραστές το μεταλλαγμένο ΠΑΣΟΚ και την φασίζουσα Νέα Δημοκρατία εξουδετερώθηκαν πολιτικά γιατί αρνήθηκαν να δουν τις βαθύτερες αιτίες της κρίσης και γιατί δεν θέλησαν να δουν το δρόμο που θα οδηγούσε τη χώρα έξω από αυτήν. Από την άλλη μεριά οι αντιμνημονιακές δυνάμεις, με κύριους εκφραστές το ΚΚΕ, το ΣΥΡΙΖΑ και τους λεγόμενους ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ, φώτισαν,η κάθε μια από διαφορετική σκοπιά και με διαφορετικό στόχο, μερικές μόνο πλευρές της κρίσης και περιορίστηκαν στην αντίληψη πως η χώρα θα μπορούσε να βγει από αυτήν με μόνη την αλλαγή των κομμάτων στην άσκηση κυβερνητικών καθηκόντων και με μια 'αντιμνημονιακή πολιτική', χωρίς καμιά σοβαρή αναφορά στο συστημικό χαρακτήρα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης. Το αποτέλεσμα αυτού του πολιτικού βαβελισμού και της συνεπαγόμενης ασάφειας, (συνεπικουρούντος και του καλπονοθευτικού νόμου, που αντικατάστησε τη μαφιόζικη εκλογική βία και νοθεία του καραμανλισμού με το μπόνους των σαράντα εδρών του μεταλλαγμένου πασοκισμού και των πενήντα εδρών του νεοκαραμανλισμού, στο πρώτο κόμμα), ήταν το εκλογικό σώμα να κονιορτοποιηθεί σε βαθμό που οι αντιμνημονιακές δυνάμεις να είναι ως σύνολο μια ετερόκλητη αριθμητική πλειοψηφία,αλλά ως δύναμη εξόδου από την κρίση να είναι ανήμπορη να λειτουργήσει ως κυβέρνηση της λαϊκής πλειοψηφίας που θα εφαρμόσει πολιτική εξόδου της χώρας από την κρίση.

Η πολιτική δύναμη που βρέθηκε προεκλογικά με τον πολιτικό της λόγο πιο κοντά στις αγωνίες των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού και άφηνε να εννοηθεί πως είναι αποφασισμένη να οδηγήσει τη χώρα έξω από την κρίση, με τη συγκρότηση μιας «κυβέρνησης της Αριστεράς», ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ. Παρά το γεγονός πως ό πολιτικός του λόγος, περιορίστηκε σε ένα αριστερό παλαιοκεϋνσιανισμό αναμειγμένο με πολλή σοσιαλδημοκρατία και λενινιστικό κρατισμό, δεν ήταν σαφής και παρά το γεγονός πως το ΚΚΕ αρνήθηκε τη συμμετοχή του σε μια τέτοια «κυβέρνηση της Αριστεράς», το εκλογικό σώμα πήρε το ΣΥΡΙΖΑ από το 4,6% και με 16,8% τον ανάδειξε, από τη θέση του πέμπτου στη θέση του δεύτερου κόμματος του αστικού κοινοβουλίου, σε κυβερνητική δύναμη.

Αυτή η επιλογή του ελληνικού λαού που δεν παρέλυσε μόνο την πολιτική του νεοφιλελευθερισμού και τους εκφραστές της, αλλά προκάλεσε ένα ισχυρό πολιτικό σοκ στον ΣΥΡΙΖΑ, γιατί του αφαίρεσε την άνεση της ομάδας πολιτικής διαμαρτυρίας και τον έβαλε μπροστά σε κυβερνητικές ευθύνες. Η πρώτη αντίδραση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ αποκαλύπτει πως βρίσκεται σε κατάσταση πολιτικού σοκ,αφενός γιατί γνωρίζει τις δυσκολίες που έχουν οι κυβερνητικές ευθύνες σε συνθήκες μανιακού καπιταλισμού και αφετέρου γιατί η «αριστερή κυβέρνηση» σε συνθήκες αστικού κοινοβουλευτισμού, που συνειδητά απατηλά υποσχέθηκε, δεν μπορεί να συγκροτηθεί. Το σοκ του ΣΥΡΙΖΑ γίνεται ασφυκτικό από τη στιγμή που το σύστημα δια των βασικών εκπροσώπων του, δηλαδή της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ το καλούν να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας και να του προσφέρουν όχι απλά ψήφο ανοχής, αλλά και ψήφο εμπιστοσύνης, για να εφαρμόσει το πρόγραμμά του. Μπορεί αυτή η 'προσφορά' να είναι υποκριτική, αλλά η αποκάλυψη της υποκρισίας προϋποθέτει την αποδοχή της προσφοράς στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες και την καταγγελία της ενώπιον του Ελληνικού Λαού.

Μπροστά σε αυτή την κατάσταση ο ΣΥΡΙΖΑ αντιδρά σπασμωδικά και με το βοναπαρτισμό του Τσίπρα, ζητά διέξοδο σε νέες εκλογές εκβιάζοντας το Λαό να του δώσει την πλειοψηφία για να μπορέσει να κυβερνήσει. Είναι προφανές πως ο ΣΥΡΙΖΑ νοιώθει ήδη άβολα στη θέση του κυβερνητικού κόμματος και μάλλον η ηγεσία του ζητά να αποφύγει το πικρό ποτήρι της πολιτικής διαχείρισης του καπιταλισμού και του συνομιλητή της Μέρκελ και της Λαγκάρντ. Ο Λαός όμως του έδωσε εντολή να κυβερνήσει τώρα και όχι αύριο. Ο Λαός αν ήθελε ένα νέο Βοναπάρτη θα του έδινε ψήφο αυτοδυναμίας και όχι εντολή να σχηματίσει κυβέρνηση σύνθεσης δυνάμεων για την έξοδο από την κρίση. Του έδωσε τη δυνατότητα να τολμήσει μια αριστερή πορεία με αντικαπιταλιστικό στίγμα και προοπτική την Άμεση Δημοκρατία, για την οποία μάλιστα προπαγανδιστικά ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε κάποιες αναφορές, υποθέτω κάτω από την πίεση της συνιστώσας του, «Κίνηση Ενεργών Πολιτών για την Άμεση Δημοκρατία» υπό την ηγεσία της εμβληματικής προσωπικότητας του Μανώλη Γλέζου, τον οποίο μάλιστα ο ΣΥΡΙΖΑ τον έβαλε και πολύ καλά έκανε στο ηγετικό του κάδρο δίπλα στον Τσίπρα.

Κατά την ταπεινή μου γνώμη ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να κάνει πίσω ούτε να εκτεθεί «δια του στρίβειν μέσω των εκλογών». Εκείνο που του απομένει είναι να περάσει στην επίθεση και να ξεκαθαρίσει τους στρατηγικούς πολιτικούς στόχους του, να συγκροτήσει κυβέρνηση από προσωπικότητες ευρείας κοινωνικής αποδοχής που συμφωνούν με το πρόγραμμά του,να δεσμεύσει τα άλλα κόμματα με ένα 'ελάχιστο κοινό πρόγραμμα', να αξιοποιήσει το πολιτικό αισθητήριο και την πολιτική σοφία του Μανώλη Γλέζου και να τον προτείνει για τη θέση του πρωθυπουργού. Στη συνέχεια να καλέσει τον Ελληνικό Λαό να εγγυηθεί την ομαλή πορεία της χώρας για την έξοδο από την κρίση, για την θεσμική και τη δομική υπέρβαση του καπιταλισμού και τη σταδιακή εγκαθίδρυση της Λαϊκής Εξουσίας με τη μορφή της Άμεσης Δημοκρατίας και με προοπτική την Αταξική Κοινωνία. Αυτό δεν θα ήταν μόνο η χαριστική βολή κατά των δυνάμεων της συντήρησης και της αντίδρασης, αλλά θα ήταν και το ισχυρότερο μήνυμα που θα μπορούσε να στείλει η Ελλάδα όχι μόνο στους Λαούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και του κόσμου ολόκληρου. Και ο Ελληνικός Λαός επέλεξε αυτό το μήνυμα να το στείλει ΤΩΡΑ και ΠΑΝΤΟΥ ο ΣΥΡΙΖΑ. Αν δεν το τολμήσει τώρα, που οι δυνάμεις της συντήρησης και της αντίδρασης είναι ακόμα στο καναβάτσο, θα χαθεί μια ακόμα ευκαιρία να ξεριζωθεί αριστερά και σύριζα η αιτία της κρίσης και ο καρκίνος της εργαζόμενης κοινωνίας-ανθρωπότητας, να μπει τέλος στην καπιταλιστική βαρβαρότητα.

Ας το τολμήσει λοιπόν και ας μη ζητάει προσχήματα. Ας εμπιστευθεί το Λαό που του έδωσε τη δύναμη να τολμήσει.

-------------------------------------------------------------------------

*Ο Κώστας Λάμπος είναι ο συγγραφέας των βιβλίων:

Αμερικανισμός και Παγκοσμιοποίηση, Οικονομία του Φόβου και της Παρακμής, ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ,Αθήνα 2009 και

Άμεση Δημοκρατία και Αταξική Κοινωνία. Η Μεγάλη Πορεία της Ανθρωπότητας προς την Κοινωνική Ισότητα και τον Ουμανισμό, ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη 2012.

Η αντιπροσωπευτική Δημοκρατία και οι εκλογές ως ψευδαίσθηση και ως απάτη

Γράφει ο Κώστας Λάμπος

«Αν οι εκλογές μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο θα ήταν παράνομες»

Emma Goldmann

Ένα νέο εκλογικό σκηνικό στήνει το σύστημα του κεφαλαίου για τις 6 Μάη 2012 με στόχο να εξαπατήσει για μια ακόμα φορά την εργαζόμενη και άνεργη ελληνική κοινωνία και να ξαναλειτουργήσει τη λεγόμενη αντιπροσωπευτική δημοκρατία του που πνέει τα λοίσθια. Ο ελληνικός Λαός σέρνεται για μια ακόμα φορά στις κάλπες, υποτίθεται για να εκλέξει την κυβέρνηση της χώρας, με την ψευδαίσθηση πως αυτή τη φορά, όπως άλλωστε κάθε φορά που οδηγείται στις κάλπες, θα εκλέξει μια καλύτερη από την προηγούμενη κυβέρνηση. Αμέσως μετά τις εκλογές θα διαπιστώσει και πάλι, όπως και κάθε προηγούμενη φορά, πως κάθε νέα κυβέρνηση αποδείχνεται χειρότερη από την προηγούμενη και η κατάσταση στη χώρα πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, με τελικό αποτέλεσμα η σύγχυση γύρω από τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος να μεγαλώνει και η απογοήτευση από την πολιτική, τα κόμματα και τους πολιτικούς να οδηγεί στην αποπολιτικοποίηση, στη μοιρολατρία και στην κοινωνική κατάθλιψη.

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Πως είναι δυνατό να ξοδεύονται δισεκατομμύρια, από δεκάδες πολιτικά κόμματα και χιλιάδες υποψήφιους που υπόσχονται να αλλάξουν τα πράγματα και να αντιμετωπίσουν την χρόνια και καταστροφική κρίση, να βελτιώσουν τη ζωή των εργαζόμενων, να δημιουργήσουν θέσεις απασχόλησης για τους άνεργους, να προστατέψουν το περιβάλλον, να αναβαθμίσουν τη θέση της χώρας στη διεθνή κοινότητα και αντί γι’ αυτό η κρίση να βαθαίνει, το βιοτικό επίπεδο να χειροτερεύει, η ανεργία να μεγαλώνει, το περιβάλλον να υποβαθμίζεται επικίνδυνα και η θέση της χώρας να αποδυναμώνεται σε βαθμό απώλειας της εθνικής ανεξαρτησίας;

Για να βρούμε απαντήσεις στα προβλήματα αυτά είναι αναγκαίο να κατανοήσουμε τη λειτουργία μιας κοινωνίας ως Όλον και ως προς αυτό που πράγματι είναι και όχι ως ένα κάποιο επιμέρους της και ως προς αυτό που φαίνεται. Η κοινωνία μας λοιπόν δεν νοείται απλά ως ένα άθροισμα ατόμων, αλλά ως ένα πολυπαραγοντικό, πολυσύνθετο, πολυεπίπεδο,πολύπλοκο και πολυδιάστατο σύστημα που το λέμε κοινωνικό σύστημα και το οποίο συντίθεται από πολλά επιμέρους υποσυστήματα, όπως λ. χ.:

· τοθεμελιακό θεσμικό σύστημα, δηλαδή το «σύνταγμα» και το σύνολο των νόμων και των θεσμών, των αξιών και των αρχών στη βάση των οποίων δομείται και λειτουργεί η συγκεκριμένη κοινωνία,

· το οικονομικό σύστημα, δηλαδή σε ποιόν, με ποιο τρόπο και για ποιο λόγο ανήκουν τα μέσα παραγωγής και ο εθνικός πλούτος και με ποιο τρόπο παράγεται ο κοινωνικός πλούτος και πως κατανέμεται αυτός ο πλούτος μεταξύ των τάξεων και των μελών της συγκεκριμένης κοινωνίας,

· τοπολιτικό σύστημα, δηλαδή με ποιο τρόπο συγκροτείται ως σώμα και αποφασίζει για το παρόν και το μέλλον της η συγκεκριμένη κοινωνία και ποιος ο ρόλος των οικονομικών συγκροτημάτων, των κομμάτων και των Πολιτών της,

· το εκπαιδευτικό σύστημα, δηλαδή με ποιο τρόπο η συγκεκριμένη κοινωνία παράγει και αναπαράγει γνώση, επιστήμη και πολιτισμό και εφοδιάζει τα μέλη της με τις αναγκαίες ποσοτικά και ποιοτικά γνώσεις για να κατανοούν τη συνολική λειτουργία της κοινωνίας, τη θέση τους στην κοινωνία, τις μεταξύ τους σχέσεις καθώς επίσης και τη σχέση τους με τους γείτονες και τους άλλους λαούς και με τον κοινό τους μέλλον,

· το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, ασφάλισης και υγείας, δηλαδή με ποιο τρόπο η συγκεκριμένη κοινωνία προστατεύει τη δημόσια υγεία και αντιμετωπίζει τα προβλήματα ασθένειας, υγειονομικής περίθαλψης και συνταξιοδότησης των μελών της,

· το σύστημα ενημέρωσης των πολιτών, δηλαδή με ποιόν τρόπο η εκάστοτε η ηγετική και κύρια η άρχουσα τάξη της κοινωνίας εφοδιάζει τους πολίτες με τις αναγκαίες χρήσιμες πληροφορίες για τα τρέχοντα ζητήματα ώστε τα μέλη της να είναι κάθε στιγμή σε θέση να αποφασίζουν με τρόπο ορθολογικό που θα διασφαλίζει στο κοινωνικό σύνολο την κοινωνική ισότητα και τη γενική ευημερία και θα αποκλείει τις ατομικές, τοπικές και επαγγελματικές ανισότητες που οδηγούν σε κοινωνικές συγκρούσεις, εμφύλιες συγκρούσεις και καταστροφικούς πολέμους.

Είναι αναμφισβήτητη η χρησιμότητα και η σημασία όλων των παραπάνω και πολλών ακόμα υποσυστημάτων,όμως δεν έχουν όλα το ίδιο ειδικό βάρος για τη συγκρότηση και τη λειτουργία της συγκεκριμένης κοινωνίας και συνεπώς το ζητούμενο είναι να εντοπίσουμε το πρωταρχικό και κυρίαρχο, η φύση του οποίου προσδιορίζει τη φύση και τη λειτουργία των υπόλοιπων υποσυστημάτων. Η ιστορική εμπειρία των τελευταίων αιώνων, η ιστορική εμπειρία του καπιταλισμού, που καταγράφεται ως κοινή λογική,δέχεται πως «το χρήμα κυβερνάει τον κόσμο», πράγμα που σημαίνει πως πρωταρχική πηγή της εξουσίας, δηλαδή κυρίαρχο υποσύστημα στην κοινωνία είναι το οικονομικό σύστημα, η φύση του οποίου ρυθμίζει την παραγωγή και κατανομή του κοινωνικού πλούτου, δηλαδή την παραγωγή και κατανομή της εξουσίας στα πλαίσια της συγκεκριμένης κοινωνίας με μοναδικό κριτήριο τη μεγιστοποίηση του κέρδους και την ελαχιστοποίηση των εργαζόμενων ανθρώπων ως ανθρώπων.

Κανένας δεν αμφισβητεί πως το υφιστάμενο οικονομικό σύστημα, το σύστημα του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής και κατανομής του κοινωνικού πλούτου, είναι ένα σύστημα άνισης και κοινωνικά άδικης κατανομής του κοινωνικού πλούτου. Το ίδιο αναμφισβήτητη είναι η πραγματικότητα πως αυτή την άνιση και κοινωνικά άδικη κατανομή του κοινωνικού πλούτου δεν την αποφάσισε με κάποιο άμεσο και ρητό τρόπο η κοινωνία συνολικά,αλλά ένα κάποιο νομοθετικό σώμα που υποτίθεται ότι νομοθετεί με γνώμονα το γενικό καλό και το εθνικό συμφέρον. Βέβαια το γενικό καλό, η καθολική ευημερία και το εθνικό συμφέρον δεν συμβιβάζονται ούτε με την κοινωνική ανισότητα και αδικία, αλλά ούτε και με την αναγκαστικότητα, δηλαδή με τη βίαιη επιβολή και τήρηση των άδικων νόμων. Και παρά τις αντίθετες ιδεοληψίες πως τάχα η ανισότητα, η αδικία και η βιαιότητα αποτελούν την κινητήρια δύναμη της προόδου και συνεπώς του γενικού και εθνικού συμφέροντος η κοινωνική πραγματικότητα γίνεται όλο και χειρότερη και εξελίσσεται σε καπιταλιστική βαρβαρότητα. Πιο συγκεκριμένα η ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής που κατοχυρώνεται με τη βία των όπλων και των άδικων νόμων, αποτελεί την πηγή κάθε μορφής οικονομικής και κοινωνικής ανισότητας, γιατί από τη φύση της η ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής δεν αποσκοπεί στην κοινωνική ευημερία και στο εθνικό συμφέρον, αλλά στη μεγιστοποίηση του κέρδους και συνεπώς στην απεριόριστη συσσώρευση πλούτου των ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής, πράγμα που συντελείται σε βάρος της υπόλοιπης κοινωνίας, αλλά και συνολικά σε βάρος του ίδιου του έθνους.

Για να γίνει κοινωνικά αποδεκτή αυτή η απάνθρωπη και περιβαλλοντοκτόνος, αντικοινωνική και αντεθνική λειτουργία του οικονομικού συστήματος ήταν αναγκαία η κατασκευή ενός αντίστοιχου εκπαιδευτικού και πολιτικού συστήματος, του λεγόμενου εποικοδομήματος, που μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος, των σκοταδιστικών ιερατείων και των μέσων μαζικής ενημέρωσης θα παραμορφώνει, θα παραπληροφορεί, θα παραπλανά, θα κάνει το μαύρο άσπρο και το Λαό μοιρολάτρη για να μπορεί η άρχουσα τάξη να διαπράττει εγκλήματα κατά της Κοινωνίας, της Φύσης, της Ανθρωπότητας και του Πολιτισμού. Η μεγάλη σκευωρία, όμως, που έρχεται ως αντιστοιχία του οικονομικού συστήματος,αλλά και ως συνέπεια του εκπαιδευτικού συστήματος με την ευρεία έννοια, είναι το λεγόμενο πολιτικό σύστημα με τη λειτουργία του οποίου νομιμοποιούνται όλα τα εγκλήματα της άρχουσας τάξης μέσω της τυπικής διαδικασίας των εκλογών των μελών της λεγόμενης εθνικής αντιπροσωπείας, δηλαδή των βουλευτών που, στην περίπτωση της Ελλάδας, ορίζουν και στηρίζουν την κυβέρνηση δηλαδή την εκτελεστική εξουσία, αλλά και ‘νομοθετούν’ ψηφίζοντας ή καταψηφίζοντας τους νόμους που προτείνει η εκάστοτε κυβέρνηση και οι ταξικοί υποβολείς της.

Να σημειωθεί πως οι νόμοι μπορούν να δημιουργούν ή να λύνουν προβλήματα ανάλογα με το συσχετισμό και τη διαπλοκή των κομματικών δυνάμεων. Δεν μπορούν όμως να θέσουν υπό αμφισβήτηση βασικές διατάξεις του θεμελιακού νόμου, (σύνταγμα), που αναφέρονται στη «μορφή του πολιτεύματος» και στο «δικαίωμα της ατομικής ιδιοκτησίας» γενικά, (βλέπε άρθρα 17 και 18)[1] Σύμφωνα με αυτές τις διατάξεις εξισώνεται η «ιδιοκτησία» της ενυπόθηκης σε κάποια τοκογλυφική τράπεζα αυθαίρετης«καμαρούλας μια σταλιά» του μεροκαματιάρη με την μεγάλη καπιταλιστική ιδιοκτησία της βαριάς βιομηχανίας, του ορυκτού πλούτο, των οικονομικών και κοινωνικών υποδομών και όλων των άλλων πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας, οι ιδιοκτήτες των οποίων τους εκμεταλλεύονται με τρόπο που καταδικάζει τη χώρα στην καθυστέρηση και την αποφασιστική πλειονότητα της κοινωνίας στην εξαθλίωση.Με αποτέλεσμα να πλουτίζει, μέσω της ανισοκατανομής του πλούτου και εξαιτίας της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής, μια ελάχιστη μειοψηφία κεφαλαιοκρατών, η οποία μάλιστα στις περισσότερες των περιπτώσεων βρίσκεται υπό τον έλεγχο ξένων συμφερόντων τα οποία λειτουργούν υπό προνομιακό καθεστώς και καθοδηγούν την ελληνική οικονομία σύμφωνα με τα συμφέροντα των χωρών και των μητρικών εταιριών προέλευσης των κεφαλαίων. Το τελικό αποτέλεσμα αυτού του οικονομικού συστήματος είναι η σημερινή χρεοκοπία της ελληνικής οικονομίας και η προτεκτορατοποίηση της Ελλάδας με τεράστιες κοινωνικές και εθνικές αρνητικές συνέπειες που οδηγούν τον Ελληνισμό σε νέες περιπέτειες.

Το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα της λεγόμενης αντιπροσωπευτικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας δομείται και λειτουργεί ως εποικοδόμημα, με τρόπο που να καλύπτει τη λειτουργία του οικονομικού συστήματος, δηλαδή του οικοδομήματος που αποτελεί και την πρωτογενή πηγή εξουσίας η οποία προσδιορίζει τη φύση και τη λειτουργία όλων των υπόλοιπων υποσυστημάτων του κοινωνικού συστήματος ως φορέων δοτής και συνεπώς δευτερογενούς εξουσίας. Βασικά δομικά στοιχεία του πολιτικού συστήματος της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας είναι τα αρχηγικά κόμματα η λειτουργία των οποίων στηρίζεται κύρια στο μαύρο πολιτικό χρήμα που διαθέτουν όλα τα μεγάλα διαπλεκόμενα οικονομικά συγκροτήματα για να ρυθμίζουν μέσω των ομάδων επιρροών τους το νομοθετικό έργο και τις πολιτικές αποφάσεις των κυβερνήσεων σύμφωνα με τα επιχειρηματικά τους σχέδια, πράγμα που υποβαθμίζει τα κόμματα, τις κυβερνήσεις και τους βουλευτές σε αχυράνθρωπους-υπαλλήλους των οικονομικών συγκροτημάτων. Με αυτή την έννοια το πολιτικό σύστημα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας δεν είναι παρά μια καλοστημένη απάτη της άρχουσας ολιγαρχίας σε βάρος της εργαζόμενης κοινωνίας[2].

Το κομματικό σκηνικό και η θεατρική αντιπαλότητα των ορκισμένων στη δοσμένη κεφαλαιοκρατική συνταγματική νομιμότητα κομμάτων μετατοπίζουν το κοινωνικό πρόβλημα της οικονομικής και κοινωνικής ανισότητας εξαιτίας της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής, στο επίπεδο των κομματικών ιδεολογιών και των προεκλογικών πολιτικών προγραμμάτων. Συνήθως μάλιστα και σε επίπεδο αρχηγικών κοκορομαχιών. Αυτή η πολιτική μιζέρια οδηγεί τελικά στην πολυδιάσπαση, στον κομματικό ανταγωνισμό-φανατισμό και στην οπαδοποίηση της εργαζόμενης κοινωνίας, πράγμα που καταλήγει στην χειραγώγηση, στην αποδυνάμωση και στη δημιουργία της ψευδαίσθησης πως ο ψηφοφόρος-οπαδός, ως γελοιογραφία του «κυρίαρχου Λαού» αποφασίζει, με την ολιγόλεπτη συμμετοχή του σε μια στημένη εκλογική διαδικασία, να νομιμοποιήσει το έγκλημα που το κεφάλαιο διαπράττει σε βάρος του και συνεπώς να εγκρίνει την αυτοκαταδίκη του. Είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε πως το οικονομικό σύστημα,ως η πρωταρχική πηγή εξουσίας καταφέρνει να μένει στο απυρόβλητο επειδή έχει τον τρόπο να φορτώνει τις δικές του ευθύνες στα πολιτικά κόμματα και στους πολιτικούς που το ίδιο ανάδειξε και χρηματοδότησε για να ασκήσουν πολιτική νυχτοφύλακα της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και γκάουλάϊτερ της εργαζόμενης κοινωνίας. Το αποτέλεσμα είναι η οργή της κοινωνίας να στρέφεται αποκλειστικά και μόνο ενάντια στα κόμματα και στους πολιτικούς και όχι ενάντια στην οικονομική ολιγαρχία και το σύστημά της. Έτσι τα κόμματα και οι πολιτικοί στην υπηρεσία της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας του κεφαλαίου έρχονται και παρέρχονται, αλλά το καπιταλιστικό σύστημα παραμένει και συνεχίζει να λειτουργεί σε βάρος της εργαζόμενης και άνεργης κοινωνίας με καινούργια κόμματα και νέους πολιτικούς που το ίδιο το σύστημα επιλέγει και χρηματοδοτεί, αλλά εμείς, κολυμπώντας μέσα στην ψευδαίσθηση του «κυρίαρχου κάθε τέσσερα χρόνια και για μια μέρα Λαού», ψηφίζουμε και εκλέγουμε και μάλιστα μέσα σε ένα κλίμα κομματικού φανατισμού και αδελφοκτόνου εμφυλιοπολεμικού μίσους.

Μπροστά στις επικείμενες εκλογές ο ελληνικός Λαός καλείται να αναλογιστεί την κατάστασή του και το μέλλον της χώρας. Καλείται να διδαχτεί από την εμπειρία του πως η κακοδαιμονία του ξεκινάει από τους θεσμούς της κοινωνικής ανισότητας και αδικίας και όχι από τα πρόσωπα που λειτουργούν ως αχυράνθρωποι-εξαγνιστές του οικονομικού συστήματος της ολιγαρχίας. Καλείται να απαλλαγεί από την ψευδαίσθηση του«κυρίαρχου Λαού» που η οικονομική ολιγαρχία του επιτρέπει κάθε τέσσερα χρόνια να νομιμοποιεί με την ψήφο του τα εγκλήματά της και να συνειδητοποιήσει πως κυρίαρχος Λαός σημαίνει ότι αυτός ο ίδιος αυτοπροσώπως και όχι δι’ αντιπροσώπων που τον προδίδουν, είναι που πρέπει να αποφασίζει κάθε μέρα για τη ζωή του, για τον τόπο του και για το μέλλον του. Αυτό όμως δεν μπορεί να συμβεί με μόνη την αλλαγή των προσώπων και την εναλλαγή των κομμάτων στην κυβέρνηση ή στην αντιπολίτευση της ‘δημοκρατίας’ του κεφαλαίου. Και φυσικά οι Έλληνες εργαζόμενοι δεν πρέπει να εγκλωβιστούμε σε πολιτικά ψευτοδιλήμματα περί‘μνημονιακών’ και ‘αντιμνημονιακών’ κομμάτων, γιατί καπιταλισμός χωρίς μνημόνια δεν υπάρχει και δεν μπορεί να υπάρξει και συνεπώς το ζητούμενο δεν είναι να επιλέξουμε 'αντιμνημονιακούς' που μετά τις εκλογές θα γίνουν μνημονιακοί για ένα υπουργικό θώκο και μνημονιακούς που θα γίνουν αντιμνημονιακοί επειδή δεν θα πάρουν υπουργικό θώκο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ στις πολιτικές επιλογές μας πως η αντίθεση μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας, δηλαδή μεταξύ καπιταλισμού και κοινωνίας παραμένει, όσο υπάρχει καπιταλισμός, η βασική αντίθεση από την οποία και καθορίζεται η πολιτική συμπεριφορά των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού. Συνεπώς την πολιτική μας περπατησιά δεν την προσδιορίζει η πολιτική των μεταρρυθμίσεων για τη σωτηρία του καπιταλισμού, αλλά η επιλογή για την ανατροπή του καπιταλισμού, πολιτική που προϋποθέτει την αλλαγή των θεσμών που με τη βία των άδικων νόμων και των κατασταλτικών δυνάμεων καθηλώνουν την κοινωνία σε ρόλο αντικειμένου οικονομικής, κοινωνικής, πνευματικής και πολιτικής εκμετάλλευσης, πράγμα που μπορεί να συμβεί όταν η αποφασιστική κοινωνική πλειονότητα αποφασίσει να αλλάξει τους θεσμούς της κοινωνικής ανισότητας και αδικίας με θεσμούς ισονομίας, ισοκτησίας, ισηγορίας ισοπολιτείας. Αυτό, όπως γίνεται αντιληπτό, σημαίνει πως η εργαζόμενη κοινωνία συνολικά αποφασίζει να καταργήσει την ανισότητα, δηλαδή την ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και συνεπώς τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και διανομής του κοινωνικού πλούτου και στη θέση του να βάλλει την άμεση οικονομική αυτοδιαχείριση των κοινωνικοποιημένων και όχι κρατικοποιημένων μέσων παραγωγής με στόχο την καθολική ευημερία και την πρόοδο της χώρας.Σημαίνει παράλληλα και ταυτόχρονα την αντικατάσταση της απατηλής αστικής αντιπροσωπευτικής κοινοβουλευτικής ψευτοδημοκρατίας του κεφαλαίου με την Άμεση Δημοκρατία της εργαζόμενης κοινωνίας. Αυτή η υπόθεση δεν μπορεί να είναι έργο κανενός πολιτικού κόμματος που δεν αρνείται στο σύνολό του το καπιταλιστικό σύστημα, αλλά περιορίζεται σε σοσιαλδημοκρατικά ή τριτοτεταρτοδιεθνιστικά γιατροσόφια. Κι’ αυτό γιατί η ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας δεν μπορεί να είναι υπόθεση του αστικού κοινοβουλίου, αλλά μπορεί και πρέπει να γίνει υπόθεση της ίδιας της κοινωνίας στον τόπο εργασίας και στον τόπο κατοικίας της, που θα εκφράζεται με ένα αυτοδιαχειριστικό αμεσοδημοκρατικό ουμανιστικό όραμα με πυρήνα του την κοινωνική ισότητα, που σημαίνει την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και στην κοινωνική αυτοδιαχείρισή τους.

Αναμφισβήτητα αυτή η ρήξη της εργαζόμενης κοινωνίας με την κεφαλαιοκρατική ολιγαρχία και το πολιτικό σύστημά της δεν είναι σήμερα τόσο ώριμη για να γίνει τώρα πραγματικότητα. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως πρέπει να ακολουθήσουμε το δρόμο που μας υποδεικνύει η κοινοβουλευτική δημοκρατία, τα πολιτικά της κόμματα και τα αφεντικά τους και να ψηφίσουμε ένα από αυτά, αφού τάχα ‘δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο’, γιατί απλούστατα σε συνθήκες καπιταλιστικής αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας δεν θα υπάρξει ποτέ κάτι καλύτερο που να την αναιρεί, αν εμείς όλοι μαζί και ο καθένας χωριστά δεν αποφασίσουμε να ανοίξουμε το δρόμο περπατώντας προς μια διαφορετική κατεύθυνση από αυτήν που μας υποδεικνύουν τα φερέφωνα του κεφαλαίου. Και αυτή η κατεύθυνση δεν μπορεί να είναι άλλη από την αντικαπιταλιστική αμεσοδημοκρατική κατεύθυνση που σημαίνει καθολική άρνηση πολιτικής νομιμοποίησης του απάνθρωπου και καταστροφικού οικονομικού συστήματος του κεφαλαίου με σκοπό την πλήρη ακύρωσή του. Αυτή η διαδικασία μπορεί να ξεκινήσει άμεσα, ως πράξη κορυφαίας πολιτικής ανυπακοής με το συνειδητά και πολιτικά άκυρο ψηφοδέλτιο που θα γράφει ΚΙΝΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΠΑΝΤΟΥ.Αν έτσι βάλλουμε το νερό στο αυλάκι της ιστορίας τότε είναι βέβαιο πως στην πορεία αυτή η μεγάλη κοινωνική επιλογή θα ολοκληρώνεται μέχρι την ώρα που η πλειονότητα της εργαζόμενης ελληνικής κοινωνίας, σε παράλληλη και αλληλέγγυα πορεία με τους υπόλοιπους Λαούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του κόσμου ολόκληρου,γιατί και αυτοί κινούνται για τους ίδιους λόγους και προς την ίδια κατεύθυνση,μέχρι τη στιγμή που θα μπορούν μέσα από διαδικασίες κομματικά, πολιτικά και ιδεολογικά αυτόνομων και αυθεντικών τοπικών Λαϊκών Αμεσοδημοκρατικών Συνελεύσεων να καταλήξουν σε Συντακτικές Εθνοσυνελεύσεις που θα καταργούν δημοκρατικά με τη δύναμη της κοινωνικής πλειοψηφίας την κοινωνική ανισότητα και θα εγκαθιδρύσουν την Άμεση Δημοκρατία και την Αταξική Κοινωνία. Το σημερινό υποκείμενο της ουμανιστικής επανάστασης το συνθέτουν οι συνειδητές δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, δηλαδή ολόκληρη η εργαζόμενη κοινωνία-ανθρωπότητα και είναι αυτό που θα αποφασίσει τα επόμενα βήματα της δικής του απελευθέρωσης από το κομματικό κατεστημένο της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας του κεφαλαίου ως της μοναδικής ικανής και αναγκαίας συνθήκης απελευθέρωσης της ανθρωπότητας από την καπιταλιστική βαρβαρότητα.

Μακρύ το ταξίδι, κακοτράχαλο το τοπίο, αλλά και αυτό όπως και κάθε άλλο ταξίδι της Ανθρωπότητας ας αρχίσει με το πρώτο δικό μας μικρό βήμα. Ας το ξεκινήσουμε ο καθένας ξεχωριστά και στο δρόμο θα συναντηθούμε, όπως οι σταγόνες της βροχής, για να σχηματίσουμε ρυάκια,ορμητικούς χειμάρους και ανθρώπινα ποτάμια που θα σαρώσουν κάθε τι το παρακμασμένο και αντιδραστικό που στέκεται εμπόδιο στην κατάκτηση της κοινωνικής ισότητας, χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπάρξει ούτε δημοκρατία ούτε ελευθερία, ούτε και καθολική ευημερία. Ο καπιταλισμός δεν είναι αήττητος και δεν είναι η μοίρα της ανθρωπότητας, αλλά δεν μπορεί να ανατραπεί από εξουσιομανείς μειοψηφίες στο όνομα τάχα της κοινωνίας. Η απελευθέρωση της κοινωνίας είναι υπόθεση της ίδιας της κοινωνίας. Γι’ αυτό ας γυρίσουμε οριστικά τις πλάτες στο κομματικό σύστημα της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας του κεφαλαίου και ας καταθέσουμε τη βούλησή μας για ανυπακοή, ανατροπή, αλλαγή. Για Άμεση Δημοκρατία Τώρα και Παντού.

Όλοι στις κάλπες της 6^ηςΜάη 2012 για να ρίξουμε το σπόρο της ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ.

Όσο περισσότερα άκυρα ψηφοδέλτια για το ΚΙΝΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΠΑΝΤΟΥ τόσο πιο γρήγορα θα γίνουν οι σπόροι δέντρα και τα δέντρα θα γίνουν δάση που θα δημιουργήσουν, από τα κάτω, το αναγκαίο κοσμοθεωρητικό και πολιτικό οικοσύστημα που θα κάνει το πανάρχαιο όραμα της ανθρωπότητας[3] πραγματικότητα.

---

[1]Βλέπε, ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ,http://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/8c3e9046-78fb-48f4-bd82-bbba28ca1ef5/SYNTAGMA.pdf

[2]Βλέπε, Λάμπος Κώστας, ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ. Οικονομία του Φόβου και της παρακμής, ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ, Αθήνα 2009.

[3]Βλέπε, Λάμπος Κώστας, ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΑΤΑΞΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ. Η Μεγάλη Πορεία της Ανθρωπότητας προς την Κοινωνική Ισότητα και τον Ουμανισμό, ΝΗΣΙΔΕΣ,Θεσσαλονίκη 2012.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Πρωτοβουλία Διαλόγου για την Άμεση Δημοκρατία και τον Ουμανισμό

http://www.infonewhumanism.blogspot.com,